Review: Untitled Goose Game

Games draaien veelal om de meest memorabele momenten die ze teweeg kunnen brengen. De aaneenschakelingen waarin je je als speler eventjes voldaan of onoverwinnelijk voelt, dát zijn de herinneringen die je bijblijven. In een Skyrim was het de uiteindelijke moord van een eeuwenoude draak, in PUBG bleek het de eerste keer dat je als laatste man overeind bleef staan op een eiland vol dood en verderf. Pure dopamine, die momentjes.

In Untitled Goose Game sloot ik een onschuldig kind op in een telefooncel — gevolgd door het elegante spreiden van mijn geveerde vleugels en het slaken van één enkele kwaak. Misschien is het niet te vergelijken met, zeg, het absorberen van de ziel van een wereldverslindend kwaad, maar verdomme: die kwaak was er eentje van onverdunde euforie. Ik bén het kwaad zelve. Een goddeloos, gaggelend kwaad.

De eikel der natuur

Untitled Goose Game laat je, niet geheel verrassend, in het donzige lichaam van een gans kruipen. Jawel, de gans; Moeder Natuurs eigen equivalent van de gast die opzettelijk foutparkeert en zonder gêne in de urinoirs op festivals schijt. Of je het nu blieft of niet, deze game wíl dat je een eikel bent, want zo zijn ganzen nu eenmaal.

Dat gehele concept begon, opvallend genoeg, ooit als een ludieke brainstorm van Australische ontwikkelstudio House House, maar blijkt nu uit te groeien tot een sleeper hit van 2019.

Ongetwijfeld is het een kwestie van smaak, maar dit kortstondig avontuurtje als stronteigenwijze watervogel lijkt meer impact te hebben dan een overgeproduceerde (maar ietwat vergeetbare) shooter als RAGE 2, om maar eens iets te noemen.

Tenminste, dat geldt als je op zoek bent naar iets met een eigen, enigszins zwartgallige charme.

Vlees en bloed — en veren

Untitled Goose Game is dan ook niet te vergelijken met de generieke “dierensimulators” die een aantal jaar geleden een trend vormde. Waar games als Goat Simulator — en al diens onvermijdelijke copycats — afstaken als een banale grap en/of cashgrab van de ontwikkelaars, getuigt de gans juist van gecureerde gameplay. Een klein avontuurtje van ondeugd, vrij van spraak, om zelf uit te vogelen.

Geen overdreven ragdolls of schreeuwerige YouTube-humor dus, maar een aaneenschakeling van geinige en sadistische puzzeltjes. Hier gaat het meer om de malafide intentie van de gans, dan simpelweg gortdroge bugs for the sake of bugs.

Aan de hand van een bijzonder simplistische set aan bewegingen (ergo: het gebruik van je bek, nek, kwek en koddige waggelkontje) en een reeks bullet points om af te werken, zet je een idyllisch dorpje op stelten. Maak de tuinman nat, steel een pleerol of ontketen een burenruzie, et cetera. Elke locatie en iedere nieuwe opdracht is een geinig puzzeltje an sich, vaak met aandoenlijk sadistische resultaten.

In die zin voelt Untitled Goose Game bij vlagen als een stealth-game à la Hitman. Ieder “doelwit” heeft een eigen reeks aan routes en handelingen waar jij (met je beperkte “gereedschap”) tactisch op in moet spelen, mocht je hun dag gigantisch willen ruïneren — en dat wil je, je bent immers een gans.

Met behulp van wat inzichtelijke planning en de juiste timing, waan je je vanzelf als een Agent 47 met zwemvliezen. Waar de kale huurmoordenaar echter beloond wordt met bloed en biljetten, zwemt de gans in het oneindige ongenoegen van de dorpsbewoners. En dat voelt, hoe cru het ook klinkt, misschien nog wel beter.

Sadisme in stijl

De gans weet daarmee een bijzondere mengelmoes aan gevoelens bij elkaar te kwekken; als een clash tussen heilzaamheid en hels. Enerzijds oogt alles aan het spel bijzonder knus en koddig, anderzijds besta je juist om die onschuldige orde te verstoren. Het voelt zo fout, maar tegelijkertijd zó goed.

De charme van het geheel wordt grotendeels in de hand gewerkt door House House’ sublieme gevoel voor stijl en animatie. De wijze waarop het gansje waggelt, de manier waarop zijn pootjes ritmisch over de grond pet-pet-petsen, hoe omstanders zich de pestpleuris schrikken als je ze succesvol van achter belaagd — zelfs het rustgevende pianogepingel speelt enigszins mee met je abrupte streken; werkelijk álles aan je ongein lijkt te kloppen.

Elk aspect van Untitled Goose Game is bedoeld om je, soms subtieler dan anders, meer en meer naar de duistere zijde van het ganzenbestaan te lokken. Voor sommigen komt dat natuurlijk, anderen moeten even loskomen. Ik ben ervan overtuigd dat zelfs de vroomste non het niet kan weerstaan wat roet in andermans eten te gooien, misschien juist omdat het alsnog zo dierbaar voelt.

Kort, maar krachtig

Het enige wat de gans en diens daden uiteindelijk tot stilstand brengt, is het spel zelf. Een gepast einde, waar netjes naartoe wordt gewerkt, maar desalniettemin wel een jammerlijk halt voor alle “heilzame” ongein.

In totaliteit voelt Untitled Goose Game weloverwogen aan — de gans blijft dan ook nergens langer dan hij/zij genodigd was — maar voor de prijs is het misschien maar kort van duur. Met een beetje stealth-ervaring (of puzzelinzicht) waggel je in een middag door de gehele game heen, met hoogstens nog wat moeilijkere to-do’s om de speelduur te rekken.

Untitled Goose Game is overduidelijk een enkele rit, maar het is zonder meer een uniek stukje vermaak. Een kleine, gecureerde sandbox aan ondeugd, waarin je misschien nog eens wat leert over je eigen moraliteit. Of die van ganzen, mocht je nog altijd onbekend zijn met hun walgelijke plek binnen het dierenrijk.

Conclusie

Misschien is Untitled Goose Game niet dé hit voor iedere gamer, maar niemand zal ontkennen dat de gans (en diens gekwelde omgeving) een ongekende charme uitstraalt. Van de manier waarop het beestje bestuurt en bestiert, tot aan de ludieke puzzeltjes die je ongein uiteindelijk ontketent; alles aan Untitled Goose Game voelt verzorgd.

Uiteindelijk is het niet eens van lange duur, maar de gans doet iets unieks, iets krachtigs. Untitled Goose Game barst van de mooie momentjes, waarin je je daadwerkelijk onoverwinnelijk voelt. Misschien zijn het geen triomfen tegenover draken of honderden andere moordmachines, maar verdomme; dat joch kermt nog altijd in agonie vanuit die telefooncel, en ik ben minstens net zo voldaan van zijn leed.

Untitled Goose Game is beschikbaar op Nintendo Switch (19,99 euro) en pc/Mac via de Epic Games Store (15,99 euro). Voor deze review werd vanuit House House een pc-exemplaar verstrekt.