Turn-based strategiegames behoren misschien niet tot het meest populaire genre. Toch is het eeuwig zonde dat veel liefhebbers van actie niet veel verder kijken dan shooters en third-person actiegames. Lange tijd behoorde ik ook tot die groep, totdat in 2016 XCOM 2 verscheen. Ik was verkocht. Wat was die game legen – wait for it – dary.
In 2017 werden XCOM-fans op hun wenken bediend met de minstens zo briljante uitbreiding War of the Chosen. De ontwikkelaars hadden zoveel nieuwe ideeën toegevoegd dat ze haast van XCOM 2.5 spraken. En toen bleef het stil… Al 2,5 jaar wachten we op een eerste hint naar XCOM 3. Firaxis Games verbrak vorige week de stilte, al was dat op meerdere manieren een verrassing. Welkom bij XCOM: Chimera Squad!
Orde en veiligheid
XCOM: Chimera Squad is voor alle duidelijkheid geen XCOM 3. Het verhaal speelt zich wel af na de gebeurtenissen uit XCOM 2, maar Firaxis Games zet Chimera Squad echt neer als een zijweg. Een try-out op heel veel fronten. Wellicht zelfs een goede test voor nieuw bedachte elementen om ze in de praktijk te zien, voordat ze misschien wel onderdeel gaan worden van XCOM 3. Het prijskaartje is er ook zeker naar, want tot 1 mei haal je XCOM: Chimera Squad voor een tientje binnen. Daarna verdubbelt de prijs. Vrees echter niet dat je hier met een soort makkelijke uitbreiding te maken hebt, want er is een hoop nieuws onder de zon. Daarnaast ben je met een enkele speelsessie makkelijk 18 tot 20 uur kwijt, dus een kleine release is het allerminst.
In de game trek je ten strijde met het gelijnamige Chimera Squad. Na alles wat er in XCOM 2 is gebeurd, is er in de wereld sprake van een, niet al te stabiele, vrede tussen mensen, aliëns en hybriden. Het Chimera Squad krijgt de belangrijke taak om in de stad City31 de orde en veiligheid te bewaken. Iets dat uiteraard niet zonder slag of stoot gaat. Niet iedereen lijkt namelijk heel blij te zijn met de vrede en gemaakte afspraken.
Stereo-typetjes
Vanaf het eerste moment merk je dat XCOM: Chimera Squad duidelijk een eigen smoel heeft. Visueel is het nog wat cartoonesker, er is veel meer ruimte voor gesproken dialogen en er is een vaste groep soldaten om mee te werken. Je kunt dus niet meer bouwen aan een enorm rooster met willekeurig gegenereerde personages om te specialiseren. Chimera Squad biedt in totaal 11 vooraf bepaalde characters, elk met een eigen klasse en unieke vaardigheden. Het is even wennen dat je hierdoor wat minder vrij bent om aan je favoriete type soldaat te sleutelen. Toch bieden de 11 genoeg variatie en vrij te spelen skills om aan te haken bij ieders speelstijl. Mede door deze vaste groep krijgen de personages in Chimera Squad veel meer diepgang. De gesprekken die soldaten onderling voeren hebben veelal een humoristische inslag en het is leuk om te zien dat er echt aan (stereo-)typetjes is gewerkt. En het is gewoon tof om eens met wat aliens aan je zijde ten strijde te trekken. Persoonlijke favorieten werden al snel de hybride Cherub, die lijkt op Frits Wester na een avond stevig zuipen en een super handig schild heeft, en de heerlijk lompe muton genaamd Axiom.
De keerzijde van een vaste groep strijders is dat geen soldaat mag omkomen. Sneuvelt er eentje, dan is de missie mislukt en moet je een missie nogmaals doen. De beruchte permadeath wat XCOM (2) zo intens maakte, is er niet en dat is echt een groot gemis. Het is een logische keuze van Firaxis gelet op de opzet met meer belangrijke personages met unieke karakters en vaardigheden, maar het heeft een wrange bijsmaak. De game wordt hierdoor in feite te makkelijk. Niet dat je missies allemaal fluitend zult halen, maar de straf voor falen is gewoon te beperkt. Als een personage teveel schade oploopt tijdens een missie kan dat tot een scar (litteken) leiden. Deze zorgen op den duur voor mindere prestaties, maar je kunt littekens ook aanpakken door middel van training. Zo voorkom je dat je favoriete personages op halve kracht nog maar mee kunnen doen.
De basis
De enorme basis uit XCOM 2 hebben we verlaten en ingeruild voor een soort kazerne. Je bent zodoende niet meer bezig met het bouwen en benutten van diverse ruimtes. Op zich geen groot gemis wat mij betreft, maar het heeft wel als groot nadeel dat veel meer strategische mogelijkheden in allerlei menu’s zijn verwerkt. Hoewel de game je behoorlijk aan de hand neemt in het begin, kan het nogal overweldigend en verwarrend werken waar je nu allemaal terecht kunt om iets nuttigs te doen buiten de missies om. Gelukkig is er nog genoeg te kiezen, te trainen en te upgraden voor je personages om van een fijne strategische laag te kunnen spreken. Buiten de missies om heb je dus ook genoeg keuzes om te maken, zodat je jouw verschillende personages optimaal kunt verbeteren.
Breach and clear
Naast deze aanpassingen buiten de gevechten om, heeft Firaxis Games ook de gameplay flink op de schop gegooid. Om te beginnen start een missie met een zogeheten Breach Mode. Je krijgt een aantal mogelijke posities te zien om een locatie binnen te vallen. Elke positie heeft voor- en nadelen, waarbij je goed moet overwegen welke soldaat op welke positie het beste tot zijn recht komt. Een leuke vondst, al past het alleen maar bij Chimera Squad door de beperkte manier waarop missies zijn gemaakt. Ze bestaan grotendeels uit relatief kleine locaties om schoon te vegen, waarna je soms een tweede of derde locatie ook moet ontdoen van tegenstanders om de missie af te ronden. Voor je gevoel valt er vrijwel niets te verkennen, want vanaf de Breach word je eigenlijk vol in het eerste vuurgevecht gedumpt. Een spannende verkenning van de omgeving is er niet bij, waarbij je in een XCOM 2 nog regelmatig heel voorzichtig door een groot gebied kon dwalen totdat je de eerste tegenstanders tegen kwam.
Verder heeft men de beurten in XCOM: Chimera Squad om en om ingedeeld. Een personage uit je eigen team mag wat doen, daarna een tegenstander, dan jij weer, enzovoort. Af en toe gebeurt het dat er toch twee of meer van hetzelfde team na elkaar aan de beurt zijn, maar het basisprincipe is dat er vooral veel afgewisseld wordt. Deze keuze was ik vooraf behoorlijk benieuwd naar en in de praktijk valt het vies tegen. Nu merk ik pas hoe tof het is om je hele squad goed in stelling te brengen en dan een groep vijanden in één keer neer te maaien. Vrijwel onmogelijk in Chimera Squad. Dit voelt ook echt aan als een strategische beperking. Door de volgorde te bekijken wie er aan de beurt is, zal je ook veelal eerst gaan afrekenen met de eerst volgende vijand in de lijst. Daarbij zijn één-tweetjes binnen je eigen team lang niet altijd mogelijk, waardoor je snel terug zult vallen op een paar bewezen aanvallen. Een strategiegame die door een aanpassing wat minder strategisch voelt, dat is niet echt fijn.
Conclusie
XCOM: Chimera Squad lijkt zowel een zoethoudertje als een testcase te zijn. Firaxis schotelt een leuke setting en dito personages voor, terwijl men qua gameplay wat nieuwe elementen aan het testen is. In de kern voelt het heel herkenbaar en staat de gameplay nog altijd als een huis, maar de grote wijzigingen als Breach Mode en afwisselende beurten komen matig uit de verf. Ook het feit dat je niet meer echt aan een groot team kunt bouwen en zelf personages kunt customizen, voelt als een gemis.
Natuurlijk moet alles wel in het licht gezien worden van een heel schappelijk prijskaartje, plus de boodschap van de makers dat dit ook echt niet als een XCOM 3 gezien moet worden. Al met al biedt XCOM: Chimera Squad zeker het nodige vermaak en is het voor nieuwkomers een laagdrempelige kennismaking met de serie en het turn-based genre. Doorgewinterde fans kunnen zich er prima aan wagen, maar de kans is groot dat je al snel een leuker alternatief in gedachten hebt: XCOM 2 gewoon nog eens spelen.
