Review: Super Smash Bros. Ultimate

Binnen de game-sferen zijn er maar weinig vechtspellen die zó ontiegelijk veel los weten te maken als de Smash-franchise. De knotsgekke smeltkroes van Nintendo brengt niet alleen allerlei werelden bijeen, maar ook groepen gamers die op de bank of over het internet op de vuist gaan. En als ons dan beloofd wordt dat echt iedereen van de partij is, dan mogen we dus ook echt een bizar feestje verwachten.

Is Super Smash Bros. Ultimate dan eindelijk de ultieme Smash? Alle seinen lijken in die richting te wijzen…

Iedereen (en alles) is van de partij!

Op papier is de vijfde Smash vrij unaniem de grootste en meest uitgebreide Smash ooit. Alle 63 voorgaande vechtersbazen en minimaal 11 nieuwe toevoegingen maken van Super Smash Bros. Ultimate zo om en nabij het gezelligste onderonsje tussen game-karakters ooit. De personages zijn en blijven de smaakmaker van een goede fighter. Van een goede Smash bovenal.

Tel daar zeker 103 verschillende omgevingen om doorheen te knokken bovenop, evenals talloze bizarre items en Assist Trophies. En dat alles onder het genot van ruim 800 originele nummers en remixes uit nieuwe en oude games. Meer dan ooit is Smash dus een potje pure potpourri van game-historie, waarin je de meest over-the-top vechtpartijen kunt ontketenen.

Natuurlijk, net iets té geëngageerde liefhebbers van de serie zullen struikelen over het wel of niet toevoegen van hun geliefde favorieten, maar zelfs voor de meest zure pruim staat een gigantische bonk fan service paraat. Misschien niet in de vorm van, zeg, Waluigi als speelbare verschijning, maar wél in die van letterlijk duizenden Spirits — wederom directe hommages aan allerlei figuren uit Nintendo’s wereld en daarbuiten.

Meer zielen, meer vreugd

De Spirits spelen bovenal een rol in de narratieve fundering van Ultimate. Jawel, Smash probeert weer eens een verhaaltje te vertellen. Doorgaans niet de sterkste elementen van je gemiddelde fighter, maar Smash vindt juist daarin een nauwgezette balans. Lekker gek, maar geen ongepaste carnaval.

In World of Light — gelokaliseerd tot Wereld van Verloren Lichten — wordt het flinterdunne verhaal van Galeem opgeworpen. De duistere kracht vaagt alle krijgers van de Smash-aardbodem, om ze te klonen tot een duistere vorm: een vijandelijke Spirit. En om die te bevrijden, dien je ze als speler, hoe kon het ook anders, eerst te verslaan in een eerlijk gevecht.

Kort door de bocht is dat hele narratief niet veel interessanter dan het was in Dragon Ball FighterZ of Super Smash Bros. Brawl’s Subspace Emissary, maar het werkt. Veel beter dan je aanvankelijk zou denken.

Naast de dozijnen daadwerkelijke verschijningen op het roster, is haast alles en iedereen uit Nintendo’s verleden (en dat van enkele andere game-ontwikkelaars) een Spirit geworden om te overwinnen. Per gevecht worden die figuren “nagebootst” door bestaande vechtersbazen en een handvol aanpassingen in spelregels of voorwerpen.

Eenmaal overwonnen bieden de Spirits op hun beurt weer interactieve buffs voor jouw spelervaring in de single- of zelfs multiplayer. Met daarin allerlei interessante manieren om bepaalde skillsets op te bouwen of obstakels ín andere gevechten te overwinnen.

Zodoende is heel de progressielijn van World of Light, alsmede het meer arcade-esque opgebouwde Spirit Board, één gigantische aaneenschakeling van smaakvolle knipogen naar eerdere glorie.

Denk aan een verkleinde versie van Street Fighter-held Ryu die zich voordoet als Poo uit EarthBound, of aan een doorgedraaide Dr. Mario en de metalen R.O.B. die samen een haast vergeten figuur uit WarioWare nabootsen. Een beetje bizar, maar functioneel is het zeker.

Niets of niemand is te obscuur voor de gehele Spirits-aanpak; iedereen en alles kan een eigen lichtpuntje zijn voor Smash-spelers van jong of oud. En dat tovert, meer dan eens, een goede grijns op je gezicht. Al helpt een beetje herkenningsfactor het plezier wel aardig op weg.

De machtigste muurschildering

Met World of Light en het haast aaneengesloten Spirit Board heeft Ultimate al een aardig verzorgd singleplayer-aspect, maar uiteraard blijft het daar niet bij: de klassieke Classic Mode is wederom van de partij. Ook die schittert in een zekere toewijding aan het bronmateriaal.

Elk speelbaar karakter doorloopt zo zijn/haar/het eigen verhaaltje, met wederom de nodige hommages aan era’s en genres. Isabelle gaat “op theekrans” bij andere vriendelijke figuren, terwijl King K. Rool de (letterlijk) grootste vijanden probeert te trotseren. Zo heeft iedere vechtersbaas een eigen progressielijntje, maar worden ze uiteraard allemaal langs eenzelfde lat gemeten.

In dit geval is die lat een letterlijk fresco van intensiteit, waarbij alsmaar kundiger vechten je weer iets “verder” in de muurschildering brengt. Alsof al de verschillende gevechten nog niet genoeg replay-waarde bieden, is en blijft het natuurlijk hilarisch vet om je kracht te meten op een visuele wijze als deze.

Chaos op maat gemaakt

Vernieuwingen als deze maken Super Smash Bros. Ultimate in zijn geheel vrij behapbaar. In essentie is Smash van origine enigszins chaotisch, maar handvaten als deze zorgen ervoor dat zelfs de meest onervaren of casual spelers ook prima met de game uit de voeten kunnen. Stapsgewijs leer je meer over de personages die je bespeelt en de bizarre scenario’s waar Smash je soms in kan laten tuimelen. En ja, die zijn uitbundiger dan ooit.

Tegelijkertijd voelt Ultimate wel als een bijzonder goed verzorgde fighter, eentje waar overduidelijk over is nagedacht tot in de meest excentrieke uithoeken van het spel. Van de uiteenlopende Spirits die je op kunt voeren en op kan offeren tot aan het zorgvuldig cureren van je eigen regelsets of Mii-vechters — Sakurai en zijn team hebben nergens gras over laten groeien. Dit is dé Smash die voor ieder wel wat wils biedt. Dit is kundig verzorgde chaos, op maat gemaakt voor een brede reeks spelers.

En ondertussen vecht dat alles zo goed als vanouds. Als verkrampte casual kan ik misschien niet spreken voor de meest competitieve spelers onder ons, maar Ultimate voelt zo snappy als een Melee: nog altijd toegankelijk en snel om op te pakken, maar pietje-precies voor de echte die-hards. Zij het nu dan met meer gevoel voor stijl én eventueel zelfs onderweg prima speelbaar.

Soms even stroef streven

En, ondanks alle lofzang, is ook deze Smash niet vrij van een smet of twee. Om die samen te vatten, komt het neer op een nadeel wat vooral onder de noemer “Japanse stroefheid” te schalen is. Klinkt pijnlijk, maar laat me even uitwijden.

We hebben het hier specifiek over een portie onoverzichtelijkheid en overwegingen die tegenwoordig lang niet altijd thuishoren in een hedendaagse game. Het zijn spelelementen die slechts kortstondig per tekst uitgelegd worden, of obstructies in menu’s en mogelijkheden om verlaat aan te komen op het stadium dat je zoekt. Inherent aan de chaotische grootte, maar mogelijk mild frustrerend.

Denk daarbij aan de uitfasering van de vele personages — die naast World of Light relatief willekeurig aanvoelt — en de troebele communicatie tussen (en naar) spelers of de slordige netcode die Nintendo duidelijk nog niet beheerst. Stuk voor stuk zijn dat voor velen geen directe spelbrekers, maar in het totaalplaatje zijn dit de scheurtjes in Nintendo’s eigen fresco, de ene charmanter geplaatst dan de ander.

Misschien niet te wijten aan Nintendo zelf, maar desalniettemin ook een aparte keuze uit het Oosten: Square Enix’ terughoudendheid als het aankomt op Final Fantasy. Waar van iedere aanwezige franchise bakken met referenties mee zijn gekomen, doet Cloud het met slechts één level en twee klassieke nummertjes. Wat Nintendo geflikt heeft qua rechten en licenties is onnoemelijk gaaf om te zien, vooral wanneer je het vergelijkt met hoe beperkt die enkele party pooper daarin mee durft te gaan.

Bovendien helpt ook de teloorgang van eerdere glorie niet bepaald mee. Het inleveren van volledig driedimensionale trofeeën als beloning, in ruil voor de veel interactievere Spirits is misschien noodzakelijk — ongetwijfeld puur vanwege de limitatie van speldata — maar het blijft een wat schrale overgang.

Verzorging na verschijning

Over de competitieve aard van Ultimate is het momenteel lastig oordelen. Weliswaar ligt een deel van het gereedschap paraat, maar de voortdurende uitwerking moet zich nog bewijzen. Nintendo’s vaardigheid om het spel te blijven verbeteren en veeleisende spelers geïnteresseerd te houden; daar is nu lastig een vinger op te leggen. En toch lijkt het vooruitzicht rooskleurig.

Zo vormen first-party voorgangers als Splatoon 2 en Mario Tennis Aces aardige voorbodes op wat misschien komen gaat. Ook bij die games schitterde Nintendo immers al in een vooruitstrevende verzorging na release. Regelmatige patches, bakken met interessante toevoegingen en een gezonde focus op wat (vriendschappelijke) competitie gaven daar al blijk van.

En natuurlijk; met de lancering van Nintendo Switch Online als betaalde dienst, komt daar nóg meer incentive voor ondersteuning bovenop. Spelers dokken nu daadwerkelijk om bijtijds te knokken met hun maten (of aartsrivalen, ik oordeel niet), dan moet daar ook wat gerichte service tegenover staan.

De losstaande “Smash World” voor Nintendo’s eigen mobiele app blijft dan nog even uit, maar op de horizon ligt voorlopig nog meer dan genoeg Smash om naar te verlangen. Denk alleen al aan de komst van Piranha Plant of Joker uit Persona 5. En wie weet wie daarna nog volgen…

Conclusie

Met Super Smash Bros. Ultimate is de Nintendo Switch wederom een gigantisch lekkere system seller rijker. Niet alleen is dit de grootste en meest chaotische Smash ooit, het is ook nog eens een goed verzorgd feest van fan service. Dat alles komt samen in een ontzettend snappy editie van Smash, die voor ieder wat wils biedt.

Om op dit haast perfecte punt aan te komen in de franchise moet zijn noodgedwongen wat kleinere minpuntjes meegenomen in de mengelmoes, maar uiteindelijk drukken die de pret slechts minimaal. Onoverzichtelijkheid of een nog wat instabiele netcode daargelaten, ligt hier wel mooi een van de meest gezellige en bizarre fighters die de game-wereld ooit heeft gezien. En daarmee blikken we vooruit op meer verzorging in de toekomst, met ongetwijfeld een vrachtlading vriendschappelijke vechtpartijtjes van dien…