Empire: Total War

Na de Japanse slagvelden, de Romeinse legioenen en de oorlogen van de Middeleeuwen zijn we nu in het koloniale tijdperk aanbeland. Empire: Total War is een absolute topper en hét strategiespel van dit moment.

Evolutie op de slagvelden

Het lijkt een open deur, maar de achttiende eeuw was een heel ander tijdperk dan de Middeleeuwen. De opkomende industrialisatie maakte massaproductie mogelijk, waardoor legers nu uit te rusten waren met geweren en veldkanonnen. Dit zorgde voor een belangrijke verschuiving op het slagveld, namelijk die van man-tot-man-gevechten naar aanvallen over lange afstanden. De oorlogsvoering werd hierdoor wezenlijk anders.

Tegelijkertijd was de koloniale tijd ook weer niet zó geavanceerd dat er geen paarden meer nodig waren, die waren er namelijk wel degelijk. Je zou misschien kunnen zeggen dat de achttiende eeuw de meest ideale setting is voor een strategiespel. Aan de ene kant worden de veldslagen niet te veel overheerst door melee-gevechten, zoals in de Middeleeuwen, maar aan de andere kant was de artillerie nog niet dermate ontwikkeld dat alles zich over lange afstand afspeelde, zoals vandaag de dag. De balans was veel beter dan in andere tijdperken.

Te land…

Het is adembenemend om te zien hoe Creative Assembly deze evolutie heeft weten te vangen in Empire: Total War. De balans is daadwerkelijk aanwezig. Paarden zijn niet langer altijd de sleutel tot succes. Immers, wanneer je aan komt galopperen met jouw cavalerie en een goed getraind vuurpeloton heeft jou in het vizier, dan is paardenbiefstuk alles wat er overblijft. Daarentegen wordt er gehakt van deze riflemen gemaakt wanneer ze het voordeel van de lange afstand kwijt zijn.

Empire: Total War kent het ideale systeem om al deze aspecten zo goed mogelijk te gebruiken. De controle die je over je legers hebt is namelijk ongeëvenaard. Werkelijk alles wat je kan bedenken, is mogelijk. Dit betekent niet dat aanvallen over de flanken of het in de val lokken van de vijand een eitje wordt, maar het spel zelf is nooit de beperkende factor. Een goede hinderlaag opzetten is net zo lastig als dat het op een echt slagveld zou zijn en dat besef is er ook bij de speler. Het realisme geeft een extra boost aan de spelbeleving, alsof jij een echte veldmaarschalk bent die een echt leger onder zijn hoede heeft.

…en ter zee

Een andere vernieuwing die uniek is voor de zeventiende en de achttiende eeuw, is de scheepvaart. Met de kolonialisering kwam de wereldhandel opzetten, waardoor zeeroutes van zeer groot belang werden. Een dergelijke zeeroute beheersen leverde een land behoorlijk economisch voordeel op, waardoor er nogal eens zeeslagen werden gehouden om bepaalde handelsroutes of -posten.

Ook dit is aanwezig in Empire: Total War en ze zijn vaak net zo grootschalig als de gevechten op het land. Gezien het grote belang van zeeslagen in deze periode en het feit dat dit tot voorheen nog niet mogelijk was in de Total War-serie, zijn de gevechten op zee hét selling point van het spel. Jammer genoeg brengen ze, in tegenstelling tot de veldslagen, een hoop chaos met zich mee. Het besturen van tien schepen blijkt veel lastiger dan het organiseren van tien bataljons, wat de ontwikkelaar enigszins aan te rekenen is. Het vuren van de kanonnen gebeurt namelijk handmatig, net zoals het herladen.

Het beweeglijke aspect dat zeeslagen van nature hebben doet ook een flinke duit in het zakje. Schepen hebben alleen aan stuur- en bakboord kanonnen, waardoor je langszij moet komen bij de vijand. Deze probeert echter hetzelfde, waardoor je continu rondjes om elkaar heen aan het draaien bent. Tel daar nog eens bij op dat de stoomboot nog niet uitgevonden was en alles dus met de wind in het zeil aangedreven moest worden en je snapt waarom het zo lastig is. Als God de mens had geschapen om zeeslagen in Empire: Total War uit te vechten, had hij ons wel zes handen gegeven. Het voelt nu namelijk wat onbeheersbaar aan, wat de speelbaarheid niet ten goede komt. Veel leuker zijn de ‘zeeslagen’ met slechts een handjevol schepen. Het enteren van vijandige boten lukt dan namelijk veel beter en het ziet er ook nog eens geweldig uit.

Regeren

De gevechten zijn slechts een gedeelte van de totale gameplay die Empire: Total War omvat. Natuurlijk zijn de veldslagen verreweg het leukste spelelement, maar het managen van jouw land is net zo belangrijk. Economie neemt hier een heel belangrijke plaats in, wat niet onderschat mag worden. Geen geld betekent geen legers, geen legers betekent geen belegeringen, geen belegeringen betekent geen overwinningen en geen overwinningen betekent geen geld.

Het is goed om te zien dat Creative Assembly het managen heeft verbeterd in het opzicht dat alles nu makkelijker te regelen is. De nadruk is van micro- naar macromanagement verschoven. Belastingen en uitgaven zijn nu voor je gehele rijk in één keer te regelen, zodat je dat niet meer voor elke stad apart hoeft te doen. En verover je een nieuw gebied, dan zal het beleid aldaar zich automatisch aanpassen aan de manier die voor jouw hele rijk al gold.

Diplomatie

Met alleen een groot leger en een vol geldpakhuis kom je er echter niet, allianties zijn namelijk onontbeerlijk. Deze werden in Medieval II: Total War geïntroduceerd, maar de diplomatie wordt nu pas echt geperfectioneerd. Het werven van bondgenoten heeft nu veel meer zin, aangezien ze ook daadwerkelijk jouw bondgenoten blijven en er niet de brui aan geven wanneer je iets doet wat hen niet bevalt.

Zo kun je nu gerust een andere factie aanvallen, zonder je alliantie te verliezen. In Medieval II: Total War was het namelijk zo dat wanneer je bondgenoten even geen zin hadden in oorlog en jij wel, ze de vriendschap verbroken om niet bij het gevecht betrokken te raken. In Empire: Total War is echter makkelijk in te stellen dat jouw bondgenoten neutraal blijven in een nieuw conflict, waardoor je je vrienden behoudt. Ook leuk is het om te zien dat je, wanneer je een andere factie verslaat, bijvoorbeeld de Indianen, hun bevolking en cultuur kunt laten versmelten met de jouwe. Voor jouw leger betekent dit dat je Indiaanse krijgers kunt laten meevechten in jouw leger, wat kosten en moeite spaart.

Toch zijn er nog steeds een aantal gekke dingen te bespeuren. Zo lijkt succes enigszins tegen je te werken. Gaat het economisch en strategisch voor de wind, dan lijkt het veel moeilijker om aan bondgenoten te komen dan wanneer je met je rug tegen de muur staat. Daarnaast loopt het onderhandelen met computergestuurde facties niet altijd even soepel. Het is namelijk zo dat wanneer je ze een bod doet wat geweigerd wordt, de AI jou geen tegenbod doet. Zo wordt het erg moeilijk om te doorgronden wat er precies voor nodig is om iets van een andere factie gedaan te krijgen, waardoor dit een beetje ontaardt in trial-and-error, tot het eindelijk lukt of je opgeeft.

Audiovisueel

Empire: Total War is een prachtig spel, wat behoorlijke systeemeisen met zich mee brengt. De draw distance is adembenemend ver en de grootste gevechten zien er zowel van ver als van heel dichtbij geweldig uit. Creative Assembly heeft een hoop werk gestoken in motion capturing, waardoor alle animaties er zeer natuurgetrouw uit zien. Een nog grotere pluim verdient de ontwikkelaar voor de variatie in bewegingen. De soldaten bewegen niet allemaal hetzelfde, maar doen hun eigen ding op hun eigen manier, net zoals in het echt. Zie het als het MASSIVE-computersysteem dat WETA voor The Lord of the Rings-films maakte, waardoor elke soldaat anders bewoog en het geheel er zeer realistisch uit zag.

De campagnemap ziet er vrolijk en kleurrijk uit en is ongelooflijk groot. Het moet vermeld worden dat de wereldkaart van Empire: Total War heel Europa, grote delen van Afrika, Noord- en Zuid-Amerika en India omvat, zodat je werkelijk de hele wereld hebt om te bespelen. Het zijn met name de details die Empire: Total War zo goed maken. Verreweg het leukst zijn de stemmen van de soldaten. Zoom je maximaal in, dan hoor je de Hollanders ook echt Nederlands praten en de Duitsers echt Duits. De kers op de taart is de geweldige achtergrondmuziek, wat altijd al een sterk punt van de Total War-serie is geweest.

Conclusie

De details, gecombineerd met de overweldigende compleetheid, maken Empire: Total War tot één van de beste, zo niet dé beste real-time strategy game ooit gemaakt. Van The Road to Independence, een uit de kluiten gewassen tutorial waarin jij de Amerikanen hun vrijheid moet bezorgen, tot de individuele campagnes van alle facties, het spel is elke keer anders. Of je nou met de Hollanders speelt die hun koloniën in Oost-Indïe moeten beschermen of de Engelsen, die Noord-Amerika het liefst voor zichzelf houden maar daarnaast ook Gibraltar, Malta, Egypte en India hebben om voor te zorgen, je bent altijd bezig met de meest intense oorlogen die je ooit hebt geleid.

De zeeslagen hebben helaas niet gebracht wat ze hebben beloofd, maar dat dit slechts een klein smetje op een prachtig spel is, moge duidelijk zijn. Het beheren van jouw economie gaat veel soepeler, evenals het bijhouden van de diplomatieke betrekkingen. Empire: Total War voelt gewoon als een spel dat helemaal “af” is, waar maar weinig aan verbeterd kan worden. Van de gameplay zelf tot de setting, van de diepgang tot de graphics, alles lijkt gewoon te kloppen. Daarom gaat het spel met een vette 9,5 naar huis. Een dergelijk hoog cijfer heb ik nog nooit aan een strategiespel gegeven. De reden dat ik hem nu wél geef, is omdat ik nog nooit een strategiespel heb gespeeld dat zo goed was als Empire: Total War.