Review: Anno 1800

Anno 1800, de game waarmee de franchise ein-de-lijk weer de geschiedenis in gaat! Om precies te zijn gaan we naar de negentiende eeuw, zoals de naam al doet vermoeden. Dit tijdperk vol industriële en maatschappelijke ontwikkelingen lijkt op voorhand uitermate geschikt voor de Anno-behandeling en na flink wat uurtjes te hebben geklokt, kan ik dat ook voluit bevestigen! Lees verder voor mijn ervaringen in de nieuwste game uit deze geliefde franchise.

Nostalgie

Het eerste dat opvalt als je Anno 1800 opstart, is dat de serie met dit spel terug naar zijn roots gaat, in het bijzonder naar Anno 1404. Toch wordt ook meteen duidelijk gemaakt dat er wel degelijk vernieuwingen zijn doorgevoerd. In eerste instantie merk je dat vooral aan kleine dingetjes, zoals het feit dat bedrijven nu zélf hun karren aansturen, in plaats van je warenhuizen. Daardoor is het dus niet het aantal karren dat je hebt bepalend voor je capaciteit om producten op te halen, maar het vermogen van het warenhuis om karren te laten laden en lossen. In principe verandert hierdoor niet bijster veel, aangezien het nog altijd zaak is om je warenhuizen zelf te upgraden als je merkt dat er te veel bedrijven op zijn aangesloten.

Maar al snel wordt duidelijk dat er ook vernieuwingen zijn die wél beduidende invloed hebben op je strategie. Zo kun je bijvoorbeeld zelf kiezen wanneer je je huizen upgradet naar een hoger niveau als je eenmaal hebt voorzien in alle basisbehoeften. Elk bedrijf dat goederen produceert, heeft een bepaald type arbeider nodig: op boerderijen werken veelal Farmers, fabrieken willen Workers, enzovoorts.

Hoewel je dus de vrijheid hebt om elk huis zo snel mogelijk te upgraden om hogere belastingen te innen, zullen je boerenbedrijven daar niet zo blij mee zijn – en dus minder productief worden. Dit leidt in de meeste gevallen weer tot verminderde productie verderop in de keten, om nog maar te zwijgen van de onvrede die je kweekt door een tekort in bepaalde goederen te veroorzaken.

Maar de vrijheid om je inwoners handmatig in bepaalde lagen te zetten, levert ook leuke trucjes op. Zoals altijd in Anno krijgen woonhuizen meer inwoners naarmate er meer basisbehoeften zijn vervuld. Je voorziet daarin door nieuwe fabrieken te bouwen – en die hebben natuurlijk grotendeels mensen van de nieuwe bevolkingslaag nodig. Doordat je nu zelf huizen kunt upgraden én downgraden, kun je jongleren met je arbeiders: je kunt een bedrijf stilleggen om de nieuwe producten te maken, en als die eenmaal je bevolking bereiken, krijg je er genoeg nieuwe mensen bij om het eerder stilgelegde bedrijf weer in gang te zetten.

Rechten en plichten

Maar de negentiende eeuw markeert ook de opkomst van de drukpers en het besef dat arbeiders rechten hebben, zoals het recht om bestuurders op het matje te roepen als ze hun werk niet goed doen. In Anno 1800 worden deze historische vernieuwingen samen uitgedrukt in de krant. Deze wordt eens in de zoveel tijd gepubliceerd en heeft invloed op de publieke opinie, wat dan weer gevolgen heeft voor dingen als productiviteit. Dit kan beide kanten op werken: goed nieuws zorgt voor verhogingen in de moraal van je bevolking, slecht nieuws zorgt voor verlagingen, precies zoals je zou verwachten.

Maar persvrijheid, dát is iets dat we pas vrij recent hebben ontwikkeld en ook dat wordt weerspiegeld in Anno 1800: je kunt fake news vrijuit plaatsen, om de negatieve berichtgeving te vervangen met praatjes waar je bevolking wél gelukkig van wordt. Maar je inwoners zijn ook niet van gisteren, die merken dagelijks hoe het in je steden gesteld is.

Als er dus constant alleen maar positief nieuws in de krant staat, terwijl je bevolking bijvoorbeeld geen goeie kleren heeft, wordt de kans op een opstand groter. Ook hebben bepaalde NPC’s vaak wel door dat je je nieuwsredactie censureert óf juist dat je de waarheid spreekt. Je relatie met die personages kan schade oplopen als je te veel censuur toepast, maar ook beter worden als je het nieuws brengt zoals het is.

Op avontuur

Iets anders waar ik zeer over te spreken ben, zijn de expedities die je kunt doen. Daarbij kies je een schip, bevoorrading en eventuele stuurlui die bepaalde bonussen geven. Vooraf wordt de kans aangegeven dat zaken als bijvoorbeeld diplomatie belangrijk zullen zijn, waarop je dan kunt inspelen door een stuurman mee te sturen die een bonus op dat vlak oplevert. Als je dappere zeelui eenmaal op weg zijn, krijg je een keer of twee een verhaalschermpje te zien waarin je een keuze moet maken. Daarbij krijg je dan te zien welke opties de beste kans van slagen heeft.

Maar soms is je keuze niet zozeer van belang voor het slagen van je operatie, maar juist voor het vervolg van het expeditieverhaal. Nu moet je je hierbij geen scenario’s à la The Witcher 3 verwachten, maar het is leuk voor de afwisseling. Als je achteraf succesvol blijkt te zijn geweest, krijg je een beloning die afhangt van het type expeditie die je hebt gestuurd: archeologisch, zoölogisch of militair.

Verzameldrift

Dit brengt me bij het volgende enorm toffe aspect: de dierentuin en het museum. Deze gebouwen vormen onderdeel van de mid-game en lopen door tot de endgame en kunnen allerlei objecten huisvesten. Die kun je veelal verdienen door expedities uit te sturen, maar ook op andere manieren. Een paar van de zeldzaamste dieren en objecten zijn bijvoorbeeld exclusief te verdienen door tentoonstellingen te houden in de World Fair, oftewel het grote monument waar je in deze Anno-game naartoe werkt. Uiteindelijk is het doel om alle items uit de museum- en dierentuincollectie te verzamelen, wat voor de completionists natuurlijk een droom is die uitkomt.

In eerdere Anno-games was er niet altijd evenveel te doen in de middenstadia van het spel, maar met de dierentuin en het museum komt ook daar verandering in. De expedities die je stuurt duren niet heel lang, maar ook weer niet zo kort dat je aandacht constant wordt afgeleid terwijl je bijvoorbeeld brandjes aan het blussen bent of bezig bent een nieuwe wijk te bouwen. Daarbij moet overigens wél worden aangetekend dat de mid-game wél wat traag verloopt voordat je toegang krijgt tot in ieder geval de dierentuin. In de aanloop naar die gebeurtenis is het namelijk vooral een kwestie van wachten tot je genoeg van bepaalde goederen hebt.

Tussen twee werelden

Iets anders dat soms iets minder fijn werkt, is de Nieuwe Wereld, ofwel Zuid-Amerika. Net als in eerdere Anno-games is er een verschil in culturen: in 1602 was er westers en Afrikaans, in 1404 oriëntaals en occidentaal, enzovoorts. Maar in Anno 1800 is er niet alleen dat verschil, maar zijn de werelden ook fysiek van elkaar gescheiden. Er is een map voor de Oude Wereld en voor de Nieuwe Wereld. Op zich is dit prima uitgewerkt en kun je zonder laadtijden overschakelen van de ene naar de andere map, waarvoor complimenten op hun plek zijn.

Maar het nadeel is dat al je steden gewoon door blijven draaien op beide mappen. Als er in beide gebieden dus een crisis uitbreekt, zoals piraten die je schepen aanvallen, heb je een probleem. Het schakelen tussen mappen werkt goed, maar je verliest toch kostbare seconden aan het gebruiken van het menu en het bekijken van de animatie die wordt weergegeven als je overschakelt.

Conclusie

Maar verder speelt Anno 1800 werkelijk als een zonnetje. Waar ik bij eerdere preview-versies nog het gevoel had dat de game té veel op Anno 1404 zou lijken, is dat nu compleet weggenomen. Ja, de game neemt 1404 en stroomlijnt die ervaring tot in de puntjes. Maar tegelijkertijd worden er voldoende nieuwe toffe features toegevoegd die de vergelijking met eerdere titels in de serie uit de weg te gaan. De dierentuin, het museum, de nieuwskrant, allemaal nieuwe features die enorm tof werken. Anno 1800 biedt meer micromanagement dan ooit, wat voor fans van de serie heerlijk is.