Het menselijk brein is een merkwaardig orgaan. Het is in staat om van enkele geschreven woorden een heel verhaal te maken, er een eigen context aan te geven en er een beeld bij te vormen. Wie dat maar al te goed weet, is de Schotse studio No Code, die in 2017 met Stories Untold op de pc een game presenteerde die fuckte met je grijze massa en je fantasie de vrije loop liet. Nu – anno 2020 – is het aan de Nintendo Switchers om in deze kunstig geschreven nachtmerrie te stappen.
Mysteries Imprinted
Visualiseer dit: een bureau met daarop een wekkerradio, een familiefoto en een CRT-televisie waaraan een retro ‘Futuro 128k +2’ computer is aangesloten. De enige bron van verlichting is een bureaulamp en die televisie, waarop een low-res afbeelding van een huis en de woorden The House Abandon prijken. Je start de game op. Woorden verschijnen op je beeldscherm. Via commando’s vraagt de game je om van alles te doen. Dingen als uit je auto stappen nadat je het dashboardkastje hebt doorzocht, een generator starten en een huis te betreden. Je wordt gesommeerd om naar een specifieke kamer te gaan. Je opent de deur, maar wat je niet weet is dat daarmee een nachtmerrie begint…
Heb je dat in je hoofd zitten? Mooi, want vanaf dat moment begint Stories Untold op een Inception-achtige manier met je te sollen. Wat ik zojuist beschreef is het begin van het eerste van de vier ‘afleveringen’ van de game. Ik zeg bewust afleveringen in plaats van hoofdstukken, want Stories Untold wordt overduidelijk als een televisieprogramma uit de jaren ‘80 voorgeschoteld, inclusief old-school visuals en bijpassend synthesizer-deuntje. Elk van de afleveringen staat aanvankelijk los van elkaar en hebben een heel eigen bedenkelijke setting, al wordt er wel her en der naar elkaar verwezen.
De eerste – The House Abandon – welke in 2016 als gratis game werd uitgebracht, speelt zich dus geheel in een gedimde slaapkamer af. De tweede – The Lab Conduct – laat je (vrij gruwelijke) experimenten uitvoeren in een laboratorium. De derde – The Station Process – plaatst de speler in een ondergesneeuwd radio/observatiestation. In de vierde aflevering – The Last Session – knoopt No Code alle eindjes aan elkaar, iets wat door sommigen zelfs als anticlimax wordt beschouwd omdat het een definitief einde maakt aan het intrigerende verhaal wat de ontwikkelaar stelselmatig in je hoofd heeft geprent.
Puzzles Deduced
Wat de vier hoofdstukken vooral met elkaar gemeen hebben is het element van puzzelen, waarbij de speler over het algemeen vast op zijn plek zit (met uitzondering van een ietwat lelijke wandelsessie in The Station Process) en gebruik moet maken van de aanwijzingen en apparaten om zich heen. Wat in de Switch-versie als een paal boven water staat, is de wat afgezwakte moeilijkheidsgraad, waar No Code over het algemeen niet zo heel veel aan kan doen.
De kracht van de pc-versie zat hem namelijk in het vele typewerk dat Stories Untold van de speler vergde. In The House Abandon – een klassiek voorbeeld van een ouderwets text adventure overigens – kon je aardig peinzen omdat de game vrij specifieke commando’s van je vroeg, welke je soms na een paar pogingen pas wist te ontrafelen. Gezien we met de Switch verstoken blijven van een fysiek toetsenbord en het een regelrechte ramp zou worden wanneer commando’s lettertje voor lettertje op een digitaal toetsenbord moesten worden ingetikt, heeft No Code gekozen voor een grid met steekwoorden en een soort autofill-functie. Hierdoor gaat een hele hoop van het giswerk natuurlijk verloren, iets wat ik persoonlijk best jammer vond. Maar goed, ik snap dat het niet anders kan. Oh… en één tip: zet ondertiteling uit, dat geeft je in ieder geval nog de mogelijkheid om notities te maken, gezien de ondertiteling ook een hoop ‘onthoud deze code’-momentjes ongedaan maakt.
Potential Unused
Daarnaast vind ik het ook eeuwig zonde dat No Code op geen enkele manier de unieke functies van de Nintendo Switch benut. Nu heeft het alleen nut wanneer je de Switch als handheld benut, maar het merendeel van de game had zich best goed laten lenen voor touch controls, maar dat is dus iets waar Stories Untold niets mee doet. Ook het draaien van je bureaustoel – iets wat je in aflevering 2 en 3 veelvuldig zult doen – had men kunnen bereiken met motion control, maar ook dit heeft men niet weten te implementeren.
Is dit alles gamebrekend? Absoluut niet, want Stories Untold is op zichzelf een uitmuntende psychologische game van een uurtje of drie, maar het zorgt er wel voor dat mensen die de game op de pc al eens hebben opgepikt, er geen enkele meerwaarde in zullen zien. Sterker nog, Stories Untold komt gewoon beter tot zijn recht op de pc. Dat neemt niet weg dat mensen die zich voor Stories Untold moeten wenden tot de Switch, er wel een dijk van een verhalende game aan overhouden.
Stories Retold
Want hoe je het ook wendt of keert, in essentie is Stories Untold – zelfs twee jaar na de originele release op de pc – een buitengewone ervaring waarvan we er tegenwoordig niet veel meer zien. De game gaat op een zeer subtiele wijze met je fantasie aan de haal, zonder daarbij gebruik te moeten maken van een hoop toeters en bellen. Stories Untold maakt vooral gebruik van een zeer geavanceerd stukje hardware, namelijk die grijze massa in je bovenkamer, en dat is iets waar veel andere ontwikkelaars in tekortschieten. Geen flashy graphics, ultragrafische cutscenes en special effects van hier tot ginder, maar puur de kracht van je verbeeldingsvermogen.
Mocht dit dus de allereerste keer zijn dat je met Stories Untold in aanraking komt, bereid je dan maar vast voor op een psychologisch verhaal waarvan je tot op het laatste moment niet zo goed snapt waar het exact heen wil. En zelfs wanneer je de finale hebt ervaren, kan het nog zomaar zijn dat wat doordenken en filosoferen je toch weer aan het twijfelen brengt, zoals gebleken om menig forum om het internet. Ik wil absoluut niets spoilen, maar vraag jezelf maar eens hard af of alles wat je gedurende je speelsessie verteld is, waar is.
Conclusie
Ik besef me dat deze review van Stories Untold een beetje een negatieve indruk bij je kan achterlaten, maar als ik zou zeggen dat Stories Untold het tientje niet waard is, zou ik glashard liegen. Mijn bikkelharde analyse wordt naar alle waarschijnlijkheid gevormd door mijn voorgaande ervaring met de pc-versie – waar ik met volle teugen van genoten heb, moet ik bekennen – maar dat neemt niet weg dat No Code met Stories Untold voor de Switch een geniale psychologische ervaring naar Nintendo’s hybrideconsole heeft geport.
Het is alleen jammer dat men totaal niks heeft weten toe te voegen aan de Switch-versie om deze uniek te maken en dat een hoop van de uitdaging verloren is gegaan in noodzakelijke aanpassingen om deze port speelbaar te houden. Mocht je de pc-versie al bezitten, dan adviseer ik je om die gewoon nog eens te spelen, want de Switch-versie voegt voor jou niks toe. Is dit de eerste keer dat je van Stories Untold hebt gehoord en twijfel je over welke versie beter is, dan adviseer ik je ook voor de pc-versie te gaan omdat de game daar simpelweg op excelleert. Heb je geen pc maar wel een Switch, dan is Stories Untold voor de Switch voor jou een absolute aanrader.
