Op de dag van vandaag vervullen games meer rollen dan alleen maar simpel tijdverdrijf. Waar men vroeger ‘even een spelletje tegen de verveling’ speelde, dienen games tegenwoordig ook als een uitgelezen medium om prangende zaken op een interactieve manier onder de aandacht te brengen. Steeds meer ontwikkelaars durven het aan om een game te benutten om maatschappelijke problemen aan de kaak te stellen en taboes te doorbreken. Neem bijvoorbeeld Ninja Theory’s Hellblade: Senua’s Sacrifice die psychoses trachtte uit te leggen aan de leek of EA’s Unravel, waar we op speelse wijze de gevolgen van dementie voorgeschoteld kregen.
Datzelfde EA – dat ooit nog beweerde dat singleplayer games dood waren – presenteert met de verhalende platformer Sea of Solitude een ervaring waarin een behoorlijk onbegrepen probleem wordt aangekaart. De Berlijnse ontwikkelaar Jo-Mei behandelt gedurende enkele uurtjes wat depressiviteit met een mens kan doen en licht en passant de grootste misconcepties rondom de geestesaandoening toe. Het maakt van Sea of Solitude meer dan een game, wat voor sommigen misschien ook gelijk diens grootste probleem is.
Een les in menselijkheid
Sea of Solitude behandelt het levensverhaal van Kay, een meisje dat door haar verlammende depressie en eenzaamheid monsterlijke trekjes heeft gekregen. Er is eigenlijk maar één ding wat Kay wil en dat is zich weer menselijk voelen. Helaas voor Kay is dat lastig vanuit haar positie. Ze dobbert namelijk rond op zee, in een bootje dat door een vastgeknoopte lantaarn haar enige lichtpuntje in haar leven is. Haar schuitje biedt haar veiligheid in de zee van emoties die haar vrij letterlijk met huid en haar willen verslinden. Kay voelt zich dan ook hulpeloos als maar zijn kan, waarmee Jo-Mei ons direct met de eerste van vele metaforen om de oren slaat.
Om haar monsterlijke persona van zich af te kunnen schudden, dient Kay zich eerst bewust te worden van de reden van haar vernietigende eenzaamheid. Wij – als speler – kunnen dit verwezenlijken door op zoek te gaan naar Kays herinneringen, deze te ontdoen van de ‘corruptie der depressie’ en er leer uit trekken. Hoe meer achtergrondinformatie we opdoen, hoe lager het waterpeil zakt en hoe duidelijker de wereld wordt en wat Kay allemaal in die wereld heeft meegemaakt. Al snel blijkt dat Kay niet het enige monster in haar levensloop is en dat deze andere monsters – die er ook niet voor hebben gekozen om te zijn wat ze zijn – ongewild een rol hebben in haar depressie.
Veel verhaal, weinig game
Met dit heftige onderwerp als leidraad maakt Jo-Mei van Sea of Solitude meer dan een standaard platformgame, waardoor deze titel ook niet direct voor iedereen is weggelegd. Depressiviteit is niet bepaald een luchtig onderwerp en iets waar iedereen zich in wil verdiepen (al zou het niet verkeerd zijn als wat meer mensen dat eens deden). Daarnaast is Sea of Solitude als 3D platformer niet echt een game die veel te bieden heeft. Wanneer ik de game puur op diens gameplay moet beoordelen, moet ik helaas concluderen dat Sea of Solitude simpelweg niet genoeg afwisseling biedt om het lang boeiend of uitdagend te houden.
Naast het lopen (op het vaste land) en varen na, doe je namelijk niet veel meer dan periodiek een light flare afschieten om te navigeren en zo nu en dan een weinig uitdagende puzzel oplossen. Ik kan begrijpen waarom deze keuze is gemaakt, want Jo-Mei wil natuurlijk niet dat ingewikkelde mechanics en hersenkrakende puzzels het verhaal overkoepelen. Dit betekent alleen wel dat je bijzonder geïnteresseerd moet zijn in het verhaal dat Sea of Solitude probeert te vertellen en ik voorzie dat niet iedereen daar echt trek in heeft. Daarnaast duurt Sea of Solitude ook niet bijzonder lang en valt de game in een uurtje of vier te doorlopen. Voor een lesje ‘depressiviteit voor dummies’ is dit meer dan voldoende, maar voor een platformgame is dit natuurlijk aan de magere kant.
Depressiviteit op z’n mooist
Mocht je door die minpunten heen kunnen kijken en toch de gok wagen omdat het onderwerp je boeit of na aan het hart ligt, dan blijft er wel een schitterende ervaring over die zowel grafisch als verhaaltechnisch subliem in elkaar steekt. Jo-Mei weet op metaforische wijze depressie in lekentaal uit te leggen, zonder dat het als één groot cliché aanvoelt. De wereld om Kay heen – in dit geval de grotendeels de zee – voelt onveilig en haar bootje lijkt haar enige veilige onderkomen. Haar grootste vijand is een semi-menselijk monster in een schelp, die ze moet afbreken voordat ze pas echt aan haar eigen probleem kan werken. De slechte herinneringen gaat Kay te lijf door ze letterlijk in haar rugzak op te slaan. Dit zijn slechts enkele metaforen die goed voor de gameplay werken en tegelijkertijd ook heel typerend zijn voor depressie.
Het is daarom ook jammer dat Sea of Solitude als game gewoon wat tekort schiet, want ik persoonlijk voelde ‘m wel. Na het zien van de aftiteling bleef ik wel even in mijn stoel zitten met het gevoel van ‘zo zo, wat een pareltje’, maar net als een letterlijke parel bieden andere sieraden net even dat beetje meer. Sea of Solitude is mooi en er zit gegarandeerd aardig wat werk en liefde in, maar net als een parel oogt het voor het gros gewoon een beetje saai. Net als Hellblade: Senua’s Sacrifice en Unravel vertelt Sea of Solitude een verhaal wat verteld dient te worden, waarbij Jo-Mei er goed aan doet op het op deze manier onder de aandacht te brengen, maar ik kan er niet omheen dat die andere twee games de balans tussen game en interactieve psychologie wat beter onder controle hadden.
Conclusie
Sea of Solitude is een weldoordachte snelcursus in depressiviteit en een genot voor het oog, maar als game blinkt het op geen enkel vlak echt uit. Zodra we de schitterende huls van het verhaal van de game af pellen, blijft er helaas een behoorlijk simpele en op een gegeven moment repetitieve platform game over. Ik kan helaas Sea of Solitude alleen aanraden wanneer je op speelse wijze wilt ervaren wat depressiviteit inhoudt en wat het met een mens kan doen, want dat is iets wat Jo-Mei absoluut weet te bereiken.
Ik denk niet dat ik het leuk ga vinden. Maar de review is prima..