Voor liefhebbers van snelle strategie en tactisch vertoeven valt er tegenwoordig genoeg te halen binnen de wereld van videospelletjes. Naast recentelijk groots geweld vanuit Civilization VI en — een persoonlijk favoriet — XCOM 2: War of the Chosen, voegt nu ook het onafhankelijke spelletje Into the Breach zich onder de turn-based toppers. Weliswaar iets simplistischer in opzet en op het oog, maar voor de ware strateeg schuilt hier een verslaving die nachten van je weg doet snoepen. Zalig opgeslokt door een soort futuristisch schaakspel…
In een tijd van crisis…
Into the Breach plaatst spelers aan het roer van een militaire eenheid in tijden van crisis. Een tijdscrisis, letterlijk. Op een futuristische (en daarmee extreem kapitalistische) versie van onze aardbol krijgt men te maken met een breuk in het tijdcontinuüm én een invasie van gigantische, levensgevaarlijke insecten. Bijgestaan door een aantal evenals gigantische gevechtsvoertuigen mag jij dan de ultieme ongedierteverdelger spelen, terwijl elke keuze je huidige tijdlijn permanent kan ruïneren.
Schaken met een tijdreistwist
Het bevechten van de zogenaamd Vek met je mechs staat daarin als een huis. Op speelborden van acht bij acht vakken wordt je keer op keer geconfronteerd met een fysieke dreiging, infrastructuur om te beschermen én steevast een aantal bonusopdrachten om te voltooien. Om de beurt bewegen de pionnen van beide partijen, terwijl elke zet kan resulteren in desastreuze gevolgen down the road. Actie staat soms tot pijnlijke reactie. Dat alles resulteert in een complex schaakspel tussen goed en kwaad, waarbij elke beurt uit kan monden in een flinke puzzel.
Die puzzelstukjes schitteren dan ook in directe duiding. Waar menig strategiespel rijk is aan kansberekening en willekeur, voelt alles in Into the Breach ontzettend concreet. Letterlijk elke aanstaande actie van de tegenpartij wordt je één-op-één voorgelegd. Je weet altijd wat er kan gebeuren; hetgeen komen gaat. En ten alle tijden wordt helder vertolkt wanneer jouw run ten einde zal komen. Of je het nu leuk vindt of niet.
De confrontaties met de Vek ogen dan wellicht simplistisch, maar uiteindelijk vereisen ze aardig wat strategisch inzicht. Elke beurt is zo een aaneenschakeling van optimale oplossingen zoeken. Soms door vijanden zo snel mogelijk uit te schakelen, andere keer door schade slechts te beperken. Cut your losses, maar blijf je eigen einddoelen nastreven. Loopt je hele plan alsnog volledig in de soep, dan heb je niemand anders dan jezelf om te beschuldigen.
Rogue-achtige adrenaline
Bekenden met Subset Games’ eerdere werk, voornamelijk de culthit FTL: Faster Than Light, zullen daarin ongetwijfeld geliefde spelconcepten terugvinden. Hoewel de daadwerkelijke tactische actie zich van gevecht tot gevecht anders afspeelt, voelen de principiële gelijkenissen in de meta game als een welkome terugkeer. De wetenschap van een permadeath op de loer vult je speelsessie aan met wat gezonde adrenaline, terwijl je zelf continu probeert je persoonlijke pijlers goed te benutten én te verbeteren.
Waar Faster Than Light tactische roguelikes aan de man bracht met ruimteavonturen, doet Into the Breach dat dus met militaire mechs. Elke gigantische robot heeft immers zijn eigen unieke setje aanvallen, maar daarbovenop nog een gespecialiseerde piloot. Aan jou is het dan niet alleen taak om die moveset optimaal te benutten, maar ook de juiste tactische combinaties te vinden. Door over verloop van tijd de mechanische gestaltes én hun bestuurders aan te passen en gewonnen kracht te verdelen, kan dodelijk samenspel ontstaan. Tegelijkertijd is de permadeath in staat je nieuwe succesformule ook elk moment weer van je af te pakken. En ja, dat creëert aardig wat strategische spanning.
Aan de hand van experimenten met combinaties van krachten of actief betere resources na te jagen, ontstaat zo telkens weer een weloverwogen tweestrijd. Met dapper streven naar bonusdoeleindes riskeer je juist weer meer te verliezen, maar op safe spelen wordt op den duur ook onmogelijk gemaakt. Vroeg of laat zul je moeten beslissen over leven en pijnlijke permadood. Een strategisch schoolvoorbeeld van kill your darlings.
Balans in de tijdbreuk
In die zin weet Into the Breach dan ook eenzelfde dwangnood als die van Faster Than Light te bieden. Zorgvuldig je krachten afmeten en optimaal blijven roeien met je erbarmelijke riemen. Daarbij wordt vrijwel niks ooit echt aan kans overgelaten; alles is als één gigantische berekening van je eigen inzicht.
Voor de strategen onder ons is Into the Breach daarnmee uitermate goed vertoeven. Eenmaal bekend met het spelconcept en de consequenties, rijg je zo talloze tactische uurtjes aan elkaar. Niet gek ook, aangezien een simpele spelbeurt met gemak tien minuten kan duren. Telkens trachten de juiste oplossing te vinden, om soms loeihard te concluderen dat je die eenmalige reset noodgedwongen moet verspillen. Je eigen meesterplan uit zien groeien tot een direct rampscenario is soms een hilarische gewaarwording, maar gelukkig laat de game je — volledig canonvriendelijk natuurlijk — één keer een Ctrl-Z trekken.
Heb je echter het puzzelstukje optimaal uitgevogeld, dan blijf je natuurlijk trots hangen voor de volgende actie-reactie. Nog één beurt, nog één potje, nog één piloot die heroïsch het leven moet geven voor een ander. En zo voorts, urenlang in en uit de Breach. Totdat je vriendin je om half vier ’s nachts achter je computer wegrukt. De enige move op het bord waar ik maar geen antwoord op heb…
Tweestrijd voor de enkeling
Hoewel Into the Breach naar mijn idee een machtig mannetje staat als hapsnap strategisch vertoeven, is de formule niet geschikt voor iedereen. Het is en blijft een nauwe niche. Zowel beginnende als ervaren liefhebbers van bordspel-achtige tactiek kunnen hun ei er zeker in kwijt, maar de vraag is vooral voor hoe lang het precies interessant blijft. Net als het geval bleek in Faster Than Light, is dit project van Subset Games ook gebouwd voor honderden uren vermaak. De strategie die het biedt, is er diep genoeg en gebalanceerd voor. Maar toch, iets meer variatie was op zijn tijd geen verkeerde zet geweest.
Weliswaar zijn er tal van verschillende piloten, upgrades en verschillende eenheden om uit te proberen en te combineren, maar uiteindelijk kan het resulteren in een milde eenheidsworst. De ietwat koddige animaties en nostalgische artstyle zijn weloverwogen, maar blijven ze tijdloos vermaak na een paar dagen aan hevige verslavingsverschijnselen? Nee, niet bepaald. Mijn dromen worden nu steevast geteisterd door telkens dezelfde monsterlijke nachtmerries, met welbekende bewegingen, vaak op velden van acht bij acht vakjes. Of dat juist een goed of slecht verschijnsel is, dat laat ik aan jou over. En, over een paar jaar, misschien een psycholoog.
Conclusie
Mocht je niet vies zijn van wat verfijnde tactiek én hecht je geen waarde aan een gezonde nachtrust (en een euro of vijftien), dan is Into the Breach wellicht jouw pakkie-an. Simpel in concept, maar tegelijkertijd dieper dan je aanvankelijk zou denken. Elke beurt, iedere keuze; alles komt bijeen in een soort complex, roguelike schaakspel. Een puzzelende strijd tegen de computer, soms resulterend in een pijnlijke permadeath voor jou en je droomeenheid. Voor sommigen klinkt dat mogelijk als pure marteling, maar een beetje strateeg vindt in Into the Breach juist een gelukszalige verslaving.
Hoe weloverwogen het kleinschalige ontwikkelteam ook te werk is gegaan, op den duur doet Into the Breach wel smachten naar meer. Wat bredere variatie in omgeving en insteek of, nota bene een pijler voor Faster Than Light, een regelrechte mobiele port — waaronder ook Nintendo Switch welteverstaan. Beide zijn welkom. De fundering daarvoor lijkt echter wel al aangelegd, en dus ligt de volgende move voor Subset Games ook enigszins voor de hand. Mochten die nieuwigheden daadwerkelijk onderweg zijn, dan duurt het niet lang meer voordat strategieliefhebbers écht niet meer kunnen ontkomen aan Into the Breach. Aan een bureau, onder werktijd, op het toilet, rechtstreeks door zes verschillende tijdlijnen en snoeihard ín je dromen vastgeroest…
