Outlast

Amnesia: The Dark Descent wist in 2010 een ongeëvenaarde indruk achter te laten op menig gamer. Velen beschouwen de zojuist genoemde titel dan ook als de beste binnen het horror-genre en terecht. Tot op heden kon ik deze mening zeker delen, maar na het spelen van Outlast vrees ik dat de koning van zijn troon gestoten is. Ontwikkelaar Red Barrels toont met haar titel aan dat een horror-game niet alleen eng hoeft te zijn, zoals Amnesia, maar ook een oprecht goed verhaal kan bieden en dit op de juiste wijze kan opbouwen. Welkom in een psychiatrisch ziekenhuis waar je absoluut niet terecht wil komen…

Bij de testikelen gepakt

Het geheel opent met een sfeervolle autorit richting het instituut genaamd Mount Massive Asylum. Er zouden daar namelijk vreemde en wellicht zelfs illegale dingen gebeuren en het is aan jou, Miles Upshur, als freelance journalist om onderzoek te doen. Vanaf de allereerste seconde wordt een onovertroffen atmosfeer neergezet en wanneer de autorit eindigt bij de gesloten poorten van een sinister gebouw is de spanning echt om te snijden. In de meeste concurrenten wordt op een dergelijk punt het tempo omgeschakeld, zoals in de recentere uitingen van Dead Space of Resident Evil 5, en begint de “actie”.

Daar is op zich niets mis mee, maar Outlast pakt het toch even anders aan, want tijdens het eerste half uur wordt de vreselijke enge toon steeds dikker neergezet. Het gameplay-element dat hiervoor zorgt, is de nachtvisie van je camera, die benodigd is om voortgang te maken in het donker. Het spreekt natuurlijk voor zich dat met een camera rondlopen buiten een donker gesticht zorgt voor moderne onderbroeken. Wanneer je eenmaal naar binnen geslopen bent, en begroet wordt met flikkerende lichten, vreemde geluiden en bloederige omgevingen, besef je pas echt in wat voor een nachtmerrie je terecht bent gekomen.

Simpel, doch effectief

Een verstandig mens zou na enkele minuten de dichtstbijzijnde uitgang opzoeken, maar voordat Miles überhaupt een kans krijgt om dit te doen, wordt hij beetgepakt door een uit de kluiten gewassen vent en in het gesticht geworpen. Het doel is nu dus om te ontsnappen uit deze hel, een simpel, doch effectief plot. Degenen die bekend zijn met survival horror-games voelen het inmiddels aankomen; om een nieuw gebied te betreden dien je allerlei puzzels te voltooien. Alleenstaand zou dit onvoldoende zijn om spanning te creëren, want het is inmiddels wel te raden dat je tijdens of na het puzzelen begroet wordt door bloeddorstige gekken.

De ware angst wordt gecreëerd door de verplichte verkenning van de omgevingen, want om de nachtvisie van je camera te blijven gebruiken, dien je batterijen te verzamelen. Deze zijn logischerwijs overal verborgen en hoewel ze gaandeweg ook te vinden zijn, zal je toch echt donkere toiletten in moeten duiken. Om de ontmoetingen met de inwoners van het gesticht toch spannend te houden, heb je geen enkele manier om jezelf te verdedigen. Kortom, je moet vluchten en in een kast of onder een bed verschuilen totdat de grote, boze meneer met een hamer besluit om weg te gaan. Als je dan toch nog ontdekt wordt, sta je gegarandeerd te gillen.

Toch niet zonder gebreken

Ondanks de gegarandeerde schrikmomenten kan de gameplay af en toe toch repetitief worden en wat mij betreft voorspelbaar. Om vrijwel elke belangrijke hoek staat een lieftallige schurk met een gezicht waar alleen een moeder van kan houden. Dat wil niet zeggen dat je met minder stress de confrontatie aan gaat, integendeel, de ontmoetingen worden aan het einde van de game steeds spannender. Op dat moment beginnen namelijk de echte problemen van het gesticht op te duiken en de laatste twee uur van Outlast is met gemak het meest intense gedeelte. Vooral wanneer een zeer dierbaar iets van je wordt ontnomen.

De voorspelbaarheid, vooral te vinden dus in de plaatsing van vijanden en overigens ook het level design, wordt gelukkig tegengegaan door de fantastische interactie tussen de gevangenen. Een repetitief of voorspelbaar stuk kan binnen enkele minuten tenietgedaan worden door vervolgens een vreselijk eng moment. Je krijgt ook daadwerkelijk het idee dat het instituut leeft en dat er op elk moment iets om je heen kan gebeuren. De interactie tussen een zeker duo in de game zal me dan ook nog lang bij staan. Na het uitspelen durfde ik in elk geval niet meer alleen de trap af ’s nachts om een plasje te plegen.

Conclusie

Outlast is een uitzonderlijk goede horror-game die de clichés van concurrenten opzij schuift en een relatief origineel concept neerzet. Wat mij betreft is deze game het spirituele vervolg op Amnesia: The Dark Descent. Ik heb er wederom vertrouwen in dat de industrie in staat is om horror-games te creëren die de speler echt angst aanjagen. Toch valt het niet te ontkennen dat de gameplay her en der wat repetitief en zelfs voorspelbaar kan worden. Dit maakt de reis echter niet minder prettig, al zou je kunnen beargumenteren dat de reis in geen enkel geval prettig is natuurlijk. Ik ga in elk geval even langs de Zeeman om nieuwe onderbroeken aan te schaffen.