Beyond: Two Souls

Bah, ik voel me vies. Ik ging net in een groezelig steegje op mijn knieën voor een hitsige kerel. Nog voor hij zijn riem losmaakte, deinsde ik echter terug. Ja, ik heb het geld hard nodig, maar er zijn nog steeds grenzen. Met een beetje inlevingsvermogen zijn er frissere manieren te bedenken om aan wat dollars te komen. Vlakbij zit een man op straat. Een gitaar staat ongebruikt naast hem. Of ik even wil spelen vraagt hij vriendelijk, want zijn vingers zijn te verkleumd. Ja graag, dat wil ik wel en al snel klinkt gevoelige muziek over de besneeuwde straat. Anonieme passanten kunnen mijn spel waarderen en stoppen wat geld in het daarvoor bestemde blikje. Vijftien dollar haal ik op met mijn lied. Er zijn mensen die langer moeten werken voor dat bedrag. Met de opbrengst kunnen wij eten kopen, vooral voor de zwangere Tuesday. Een aanstaande moeder moet namelijk goed eten, zeker als ze met haar dikke buik in armoede onder een brug moet leven.

Het bovenstaande is slechts een klein deel van de gebeurtenissen uit het hoofdstuk in Beyond: Two Souls dat de meeste indruk op mij maakte. In 2013 speelde ik de filmische ervaring van Quantic Dream voor het eerst en daarbij schoot ik van de ene emotie in de andere. Kippenvel bij indrukwekkende hoofdstukken zoals het omschreven Homeless, maar ook ergernis bij stukken die – zelfs in een verhaal over een andere realiteit – als gezocht en geforceerd aanvoelden. Ondanks de overwegend positieve ontvangst, klaagden critici en gamers over de afwezigheid van echte gameplay en gaten in het plot. Voor velen was het verhaal moeilijk te volgen omdat de hoofdstukken niet in chronologische volgorde werden gespeeld. Om de klagers tegemoet te komen, brengt Quantic Dream een opgewreven versie van Beyond: Two Souls naar de PlayStation 4 met de mogelijkheid om de gebeurtenissen chronologisch te beleven.

Chronologie met Jodie

Beyond: Two Souls is het verhaal van Jodie Holmes (Ellen Page). Jodie is een bijzonder meisje omdat zij al vanaf haar geboorte vergezeld wordt door Aiden, een entiteit die over haar waakt en haar in bescherming neemt. Aiden is niet bepaald een onschuldig vriendje en daarom wordt Jodie door haar ouders in een onderzoekscentrum geplaatst, waar dokter Nathan Dawkins (William Dafoe) zich als vader over haar ontfermt. Vanzelfsprekend is dat gegeven maar het topje van de ijsberg, want wat volgt is een aaneenschakeling van kleine en ingrijpende gebeurtenissen in vijftien jaar van het leven van Jodie.

Uiteraard ging ik voor jullie aan de slag met de chronologische optie die de PlayStation 4-editie heeft gekregen en ik kan zeggen dat deze het verhaal absoluut beter te volgen maakt. Echter, door de aangebrachte chronologie wordt juist extra duidelijk hoe matig het verhaal eigenlijk is. De wendingen komen regelmatig op als poepen en kunnen deze keer niet schuilen achter een sprong in de tijd. De verhaalsegmenten missen ondanks de juiste tijdsvolgorde een duidelijke samenhang en in dat opzicht had vooral het hoofdstuk Navajo geschrapt mogen worden. Het stuk verhaal dat moet weergeven hoe Jodie in de Amerikaanse woestijn op zoek is naar zichzelf, komt in de praktijk over als een aflevering van een slechte televisieserie.

In vuur en vlam met Aiden

Een verhaal met mankementen is normaal gesproken slechts een minpunt op een lijstje, maar in dit geval is het verhaal juist de hele game. Bij mijn tweede ervaring met Beyond: Two Souls was de verrassing weg en wellicht viel het daarom nadrukkelijk op hoe vaak je bezig bent met triviale handelingen als deuren openen en een kop koffie drinken. Alhoewel koffie natuurlijk wel een primaire levensbehoefte is. Net als in Heavy Rain bepaal je de flow van het verhaal door keuzes en (milde) Quick Time Events, maar waar Heavy Rain nog een spannend moordmysterie bracht, kan Beyond: Two Souls de suspense niet voldoende vasthouden. David Cage heeft moeite met het vertellen van een consistent verhaal en niet voor niets heeft hij voor het aankomende Detroit: Become Human hulp ingeschakeld voor het narratief.

Gedurende de lineaire beleving is het de entiteit Aiden die enige vrijheid brengt. Hij is het middelpunt in Jodie’s leven en als je de rol van Aiden inneemt, is het mogelijk om in een geesttoestand door muren te vliegen en objecten of mensen te manipuleren. Je kunt tot op zekere hoogte zelf bepalen hoe ver je hem in bepaalde situaties laat gaan. Zo kun je op een feestje waar Jodie door pestkoppen wordt belaagd besluiten om het huis met de staart tussen de benen te verlaten of het uiterste op te zoeken door de boel in de fik te steken. De vrijheid met Aiden is alleen relatief omdat hij niet te ver van Jodie gescheiden kan worden. Als hij te ver afdwaalt, kermt Jodie van de fysieke pijn en de game dwingt je op die momenten terug. Alle schijn van vrijheid wordt zo teniet gedaan en het recente Until Dawn bewijst dat de gameplay meer om het lijf had kunnen hebben.

Natuurlijk is de gang naar de PlayStation 4 niet ingezet met alleen een andere indeling van de hoofdstukken. Het Quantic Dream-verhaal is ook voorzien van een nieuw vernislaagje en wordt weergegeven in 1080p. In de praktijk is dat te zien aan de verbeterde textures, maar het valt vooral op dat er eigenlijk geen noemenswaardige verschillen te noemen zijn. Beyond Two: Souls was al een mooi slotstuk voor de PlayStation 3 en perste werkelijk alle energie uit het inmiddels al bijna vergeten apparaat. Op de PlayStation 4 zijn de uitdrukkingen van Ellen Page en William Dafoe wederom om door een ringetje te halen, maar niet zodanig dat deze als aanbeveling kunnen dienen om de game opnieuw te beleven. Wat met name opvalt, is dat de beelden op de PlayStation 4 wat lichter zijn, hetgeen zelfs tot enige controverse rond de huidskleur van een aantal NPC’s leidde. Totale onzin natuurlijk, maar de lichtere huiden illustreren wel het grootste verschil in de visuele prestaties van de heruitgave.

Conclusie

Laat ik zonder verdere omwegen stellen dat er voor spelers van het eerste uur geen enkele reden is om opnieuw met Beyond: Two Souls aan de gang te gaan. De visuele verbeteringen zijn marginaal en de chronologische structuur waar veel spelers om hebben gevraagd, legt juist de zwakke punten in het verhaal extra bloot. De game blijft een prachtig geheel met Page, Dafoe en een zeer puik arsenaal stemacteurs, maar zeker als je het verhaal al kent, kan het doorlopen van een flink aantal hoofdstukken voor verveling en gefronste wenkbrauwen zorgen. Alleen oppakken dus als je het avontuur niet eerder hebt ervaren en je het prima vindt om nadrukkelijk bij de hand genomen te worden door de makers.