Sid Meier’s Civilization: Beyond Earth

Civilization: Beyond Earth gaat verder waar je eindigt bij Civilization V, als je tenminste voor een ‘science victory’ bent gegaan. In dat geval lanceer je immers een raket vanaf aarde voor een ruimtemissie en dat is exact waar je start bij Civilization: Beyond Earth. Beyond Earth is dan ook overduidelijk geen Civilization VI, maar een spin-off in de strategieserie. Tijdens het spelen van Civilization: Beyond Earth is dat ook alleszins merkbaar, want de game rust heel sterk op de basis van het vorige deel. Beyond Earth betitelen als een reskin is wat overdreven, maar de game voelt toch zeker aan als Civilization V in de ruimte. Toch betekent dit niet dat ontwikkelaar Firaxis Games geen vernieuwingen heeft doorgevoerd in dit deel, want die zijn zeer zeker aanwezig.

Niet langer kies je bij de start van een nieuw spel voor een standaard factieleider, waarna je een paar bonussen ontvangt en de kous af is. In plaats hiervan kies je eerst uit één van de acht sponsors, die je ieder een andere bonus geven. Zo is je productiesnelheid voor wonderen bijvoorbeeld hoger, zijn je units iets sterker in melee-gevechten en produceer je meer eten als je steden gezond zijn. Vervolgens heb je de keuze uit een vijftal soorten kolonisten. Deze geven wederom bonussen op de lange termijn, zoals een hogere productie van wetenschap of cultuur. Daarnaast dien je ook nog een upgrade voor je schip en cargo te selecteren, welke ieder een voordeel geven aan het begin van het spel, zoals een gratis worker-eenheid en beginnen met honderd energy (de valuta). Zoals je ook op andere fronten in Civilization: Beyond Earth zal merken, heb je in dit nieuwe deel meer de vrijheid om met bonussen, upgrades en technologieën richting een zeer specifieke speelstijl toe te werken.

Aliens

Eenmaal op de nieuwe planeet geland, zullen Civilization-veteranen direct aan de slag kunnen. Beyond Earth speelt namelijk grotendeels hetzelfde als zijn voorganger. Wel heb je natuurlijk met een aantal belangrijke nieuwe elementen vandoen. Zo zijn de bekende barbaren, die je in de ‘early game’ het leven zuur maken, vervangen door aliens. Deze aliens zijn echter niet per se vijandig gezind en kunnen ook naast je kolonie leven zonder dat je last van ze hebt. Naast de gebruikelijke aliens zijn er echter ook nog siege worms en deze zijn een stuk minder vredelievend. Doordat deze siege worms veel krachtiger zijn dan je eigen early game-eenheden, kan je met een beetje pech in één klap al je verkenners en werkers kwijt zijn. Dit zet je op een flinke achterstand ten opzichte van kolonies die geen last hebben van een siege worm die komt buurten en dat levert de nodige frustratie op.

Bij het bebouwen van jouw land en het verkennen van de wereld heb je niet alleen te maken met andere factieleiders en aliens, maar dien je ook rekening te houden met miasma. Dit giftige goedje laat je eenheden namelijk langzaam sterven als ze hierin bivakkeren en dus dien je met zorg te verkennen. Hoewel dit soms wat irritatie opwekt, levert het over het algemeen interessant extra micromanagement op. Daarnaast kan je met bepaalde upgrades en speciale satellieten het spul ook binnen de kortste keren opruimen.

Spinnenweb

Misschien wel de grootste vernieuwing in Civilization: Beyond Earth is echter het techweb. Zoals vertrouwd dien je science-punten te verzamelen waarmee je na een x aantal beurten een nieuwe technologie kunt uitvinden, waarmee je bijvoorbeeld je steden van nieuwe gebouwen kunt voorzien. Ditmaal is de techtree, waarbij je steeds keuze had uit een beperkt aantal technologieën om te onderzoeken, vervangen door een techweb. Direct bij het begin van een nieuw potje heb je al de keuze om verschillende richtingen in het web op te gaan en je zo vanaf het begin te specialiseren in een bepaalde tak.

Het techweb weet echter geen onverdeeld enthousiasme op te roepen, want hoewel je door deze vernieuwing meer vrijheid krijgt, hangt er ook een keerzijde aan. Het web is namelijk ontzettend onoverzichtelijk. Binnen de kortste keren heb je de keuze uit vele verschillende technologieën om te onderzoeken en het is onmogelijk om in één oogopslag te zien welke upgrade je nu het beste kunt kiezen. Natuurlijk, een gedeelte valt af omdat het simpelweg nog te geavanceerd is en het je te veel beurten zal kosten om dit te onderzoeken. Zelfs dan blijft er echter nog een keur aan mogelijke upgrades over, waarbij het lang niet altijd direct duidelijk is wat welke upgrade nu oplevert. Het kost je dan ook onnodig veel tijd om het chaotisch opgezette techweb te doorzoeken en je een baan te waden door het raster.

Overwinning

Hoewel het techweb natuurlijk niet de enige verandering is die Firaxis in Beyond Earth heeft doorgevoerd, is het vermoedelijk wel de belangrijkste. Het onderzoeken van nieuwe technologieën staat immers centraal in de game en goede keuzes hierin zijn eigenlijk wel een vereiste om een kans op de overwinning te maken. Dit gevoel is nog veel meer aanwezig in Beyond Earth. Naast de gebruikelijke tactiek om iedere andere speler van de aardbodem te vegen, zijn de andere vier mogelijke wijzen van overwinningen namelijk allemaal verbonden met het techweb. Ditmaal geen diplomatieke of culturele overwinning dus. In plaats daarvoor zijn er de Contact-, Transcendence-, The Promised Land- en Emancipation-overwinningen.

Hoewel de namen wellicht anders doen vermoeden, hebben al deze vier soorten overwinningsmogelijkheden veel met elkaar gemeen. Bij allemaal zal je namelijk specifieke technologieën uit moeten vinden, waarna je je dient te specialiseren in het affinity-systeem en zo bijvoorbeeld een bepaald gebouw kan bouwen dat je doet winnen. Enkel de Contact victory is de vreemde eend in de bijt, aangezien deze niet rechtstreeks aan één van de drie affinities is gebonden, maar te vergelijken is met het lanceren van de ruimtemissie in Civilization V.

Harmony, Purity & Supremacy

Met het affinity-systeem geeft Firaxis meer verhaal aan Civilization, wat nog eens versterkt wordt met de introductie van bepaalde quests die passen bij je speelstijl. Je kunt namelijk kiezen uit een drietal affinities: Harmony, Purity en Supremacy. Bij Harmony kies je ervoor om één te worden met de aliens, terwijl je bij Purity hier juist niets van wilt weten, het menselijke ras zuiver wilt houden en trouw blijft aan het verleden op aarde. Supremacy kiest ten slotte voor geavanceerde technologie om te kunnen overheersen. De keuze van een specialisatie in een affinity heeft duidelijk invloed heeft op het spel, want het staat rechtstreeks verbonden met je militaire kracht.

Door in affinity-rang te stijgen, wat je wederom voornamelijk doet door technologieën uit te vinden, kun je je militaire eenheden steeds verder upgraden. Hierbij zijn geüpgradede Harmony-, Purity- en Supremacy-units trouw aan de lore en zien ze er niet alleen anders uit, maar kan je ze ook op andere fronten bonussen geven bij het stijgen in rang en zo kent iedere affinity-factie zijn eigen krachten. Verder voelt het vechten grotendeels hetzelfde aan als bij Civilization V en heb je de beschikking over de gebruikelijke melee, ranged en artillery units. Wel kan je nu ook met behulp van de lancering van specifieke satellieten bijvoorbeeld extra vuurkracht ontvangen.

Daarnaast zijn er nog een aantal andere veranderingen, die minder impact hebben. Zo zijn er de Virtues, die een opvolger zijn van de Social Policies uit Civilization V. Als je genoeg cultuurpunten hebt vergaard, mag je gedurende het spel steeds nieuwe Virtues aanschaffen. Niet langer zijn deze onderverdeeld in acht verschillende categorieën, ditmaal heb je de keuze uit vier verschillende takken: Might, Prosperity, Knowledge en Industry. Hierbij is iedere tak van toepassing op een andere speelstijl en naarmate je meer upgrades uit één tak aanschaft, ontvang je op gezette momenten ook extra bonussen. In tegenstelling tot bij de Social Policies ben je echter veel minder gebonden aan de categorieën waarin je al hebt geïnvesteerd, want ook als je juist je upgrades spreidt, ontvang je weer specifieke bonussen. Ook kan je handelsroutes onderhouden met stations (die stadstaten vervangen) voor bonussen en je kunt met agents steden van opponenten bespioneren en zo onder meer energy, science-punten en zelfs technologieën stelen.

Nietszeggend

Het is echter ontzettend jammer dat, als je eenmaal gewonnen hebt, deze prestatie nietszeggend wordt weggewuifd. Terwijl je veelal een paar honderd beurten, en daarmee dus ook meerdere uren, investeert in het spel om te kunnen winnen, wordt je uiteindelijke overwinning (of eventueel verlies) nauwelijks recht aangedaan. Je ontvangt enkel een bericht met de melding dat je gewonnen hebt en een korte tekst, waarna je verder kunt spelen of terug kunt naar het menu. Een korte cutscene of iets dergelijks ontbreekt en je hebt, in tegenstelling tot bij het vorige deel, niet eens de mogelijkheid om de statistieken van de match te bekijken om op je gemak een objectief beeld over het spelverloop te kunnen bestuderen en hiermee je tactieken voor volgende spellen te verfijnen. Het ontbreken hiervan voelt zeer schraal aan en het doet af aan de prestatie die je net hebt neergezet.

Of het nu het teleurstellende overwinningsscherm, het onoverzichtelijke techweb, of het ontbreken van scenario’s is; Beyond Earth voelt bij vlagen gewoon onaf aan. Het techweb is, zeker in combinatie met het affinity-systeem, nodeloos ingewikkeld en achterhalen hoe je bijvoorbeeld nu eigenlijk kunt winnen, vereist, mede door onduidelijke naamgeving, alleen al het lezen van diverse flinke lappen tekst. Met name de user interface verdient eigenlijk nog de nodige aandacht om het geheel allemaal wat intuïtiever en overzichtelijker te maken. Ook in Civilization: Beyond Earth steekt daarnaast een probleem de kop op, dat in het voorgaande deel al aanwezig was. De A.I. van je medespelers is namelijk veelal opvallend passief en ook als je op het punt staat te winnen, blijft een wanhoopsoffensief van de tegenstander vaak nog achterwege.

Conclusie

Civilization: Beyond Earth levert ambivalente gevoelens op. Aan de ene kant rust de game op de uitstekende basis die Civilization V gezet heeft en wordt dit alles in een nieuw, interessant jasje gestoken met de overgang naar de ruimte. Anderzijds pakken de vernieuwingen in Beyond Earth niet allemaal even goed uit. Zo gaat de extra vrijheid die het techweb bijvoorbeeld biedt gepaard met de nodige onoverzichtelijkheid. Ook weet Firaxis de in Civilization V al bij tijd en wijlen matige A.I. geen merkbare opfrisbeurt te geven. Is Civilization: Beyond Earth dan een slechte game? Nee, dat zeker niet, maar Civilization: Beyond Earth weet ook niet te overtuigen. Desalniettemin staat vast dat ook dit Civilization-deel opnieuw talloze gamers uren zal bezighouden; het verslavende “nog één beurt”-gevoel zit immers nu eenmaal in het DNA van de franchise.