The Evil Within

Wanneer Shinji Mikami, de maker van Resident Evil (de moeder aller horrorgames), aankondigt dat hij met een compleet nieuwe IP komt, heb je onmiddellijk de aandacht van iedere gamer. Wanneer diezelfde Mikami dan ook nog aangeeft dat dit spel teruggaat naar de roots van survival-horror, zijn de verwachtingen al helemaal hooggespannen. Zo hoog zelfs dat het eindproduct eigenlijk alleen nog maar tegen kan vallen. Is The Evil Within slachtoffer geworden van de hoge verwachtingen die het zelf heeft gecreëerd? Ja, helaas wel. Maakt dat het een slechte game? Absoluut niet.

Enge avonturen

The Evil Within vertelt het verhaal van politierechercheur Sebastian Castellanos, die tijdens het onderzoeken van een nogal bloederige moordzaak neergeslagen wordt en later ontwaakt in een spookachtige wereld waar bloed net zo gebruikelijk is als water en de doden toch niet zo dood blijken te zijn. Wanneer je deze zin vervolgt door “In deze wereld beleeft Castellanos allerlei enge avonturen”, heb je het verhaal van The Evil Within redelijk goed samengevat. Het is duidelijk dat Mikami de gameplay op de eerste plaats heeft gezet en dat leidt ertoe dat het verhaal een beetje naar de achtergrond verschoven is. Is dat erg? Niet echt, zolang de gameplay dit gebrek ruimschoots goedmaakt.

Gelukkig zit dat wel snor. The Evil Within is inderdaad, zoals beloofd, horror in de puurste zin van het woord. Hoewel de “horror” vooral aanwezig is in de vorm van gruwelijke taferelen (en minder in de vorm van ouderwetse schrikeffecten), speelt Mikami vooral een opvallend goed psychologisch spelletje met jou als speler. Door constant nieuwe vijanden te introduceren en nooit hetzelfde trucje te herhalen, weet je nooit waar je aan toe bent en dat is de essentie van een goede horrorgame.

Frustraties

Het survival-aspect daarentegen komt niet altijd even goed uit de verf. Het idee erachter is leuk: je hebt als speler weinig munitie en zult dus altijd moeten proberen om je vijanden op stealthy wijze uit te schakelen. Nu werkt dat prima, maar de frustraties ontstaan wanneer je ontdekt wordt. Niet alleen omdat je vaak volledig onterecht door je vijanden opgemerkt wordt (ze lijken soms wel te ruiken dat je achter ze staat), maar ook omdat het gamedesign op dit vlak nogal tegenstrijdig is. Aan de ene kant wil Mikami je middels een gebrek aan munitie ontmoedigen om wapens te gebruiken, maar het combat-systeem waar je dan op zult moeten vertrouwen, is ronduit bagger. Je hebt één knop om aan te vallen en dankzij de enigszins houterige besturing zul je vaak alle kanten op slaan, behalve in de richting van je vijand.

Nu zul je waarschijnlijk denken “ja maar, dan moet je gewoon opnieuw beginnen wanneer je ontdekt wordt!” Dat klopt – en dat zul je meestal ook doen – maar ook hier is weer een tegenstrijdigheid in het gamedesign: de makers willen stealth aanmoedigen, maar in bijna elk hoofdstuk is wel een punt waarop massa’s vijanden op je af worden gestuurd en stealth helemaal geen optie is! Vanwege de gebrekkige combat zul je in zulke gevallen moeten vertrouwen op je wapens, maar die hebben standaard net zoveel effect als een scheet in een orkaan. Je zult dus je wapens flink moeten upgraden, maar dat voelt nogal krom in een game die juist gericht is op stealth en survival-horror. Inderdaad: weer een tegenstrijdigheid.

Bovendien vertrouwt de game heel erg op trial & error. Doordat je zelden duidelijke instructies krijgt en het verhaal ook vrij weinig opheldering over je doelen geeft, doe je vaak niets meer dan alle kanten oplopen en alle huisjes verkennen, in de hoop te stuiten op net dat ene object of kamertje dat je van de makers moet vinden. Ook tijdens gevechten is dergelijke trial & error alomtegenwoordig, vooral wanneer je het opneemt tegen eindbazen. Het is namelijk nooit duidelijk hoe je deze moet verslaan: sommige dien je simpelweg vol met lood te pompen, maar bij andere moet je zeer specifieke acties uitvoeren om ze om te leggen. Helaas maakt de game dit nooit helemaal duidelijk, waardoor je meer dan eens schreeuwend van frustratie het loodje zult leggen.

The Evil Within zit vol met dit soort frustrerende en onlogische momenten. Het moment dat voor mij alles sloeg, was toen Castellanos een kettingzaag (het ultieme wapen tegen zombies!) uit de dode handen van eindbaas trok en deze vervolgens gebruikte om een ketting door te zagen (dan neem je de naam van het apparaat wel erg letterlijk), waarna hij dit in potentie vijandverslindende apparaat achteloos op de grond gooide! Zelden heb ik de hoofdpersoon in een game zo gehaat.

Op avontuur

The Evil Within laat zich van zijn beste kant zien wanneer de makers je vrijheid geven. Om de zoveel tijd zul je in een wat opener gebied terechtkomen en hier beleef je de avonturen die je je achteraf het best zult herinneren. Je zult in deze gevallen strategische plannen moeten opstellen om de ondoden uit te schakelen en krijgt tevens de mogelijkheid om de omgeving goed te verkennen. De open levels zitten altijd vol met moeilijk te vinden kamertjes en toffe loot, dus op onderzoek gaan loont hier daadwerkelijk. Op deze momenten voel je je echt een avonturier in een enge, vijandelijke wereld en dat is wat mij betreft precies zoals survival-horror hoort te zijn.

Conclusie

Het is lastig om een cijfer op The Evil Within te plakken. Aan de ene kant heb ik me ontzettend vermaakt met de game, vooral dankzij de beklemmende sfeer en de freaky psychologische horror. Aan de andere kant is dit wel het type vermaak dat we al jarenlang zien in videogames. The Evil Within recyclet vooral gameplay-elementen waar gamers inmiddels al overbekend mee zijn en brengt zelf weinig nieuws, terwijl Mikami juist de ultieme persoon was om de broodnodige innovatie te introduceren in het survival horror-genre. Deze gedateerde gameplay komt ook terug in de wat ouderwetse, houterige mechanics en de tegenstrijdige design-beslissingen. The Evil Within is een beetje als een Big Mac: je weet van tevoren precies wat je kunt verwachten, op het moment zelf geniet je er – ondanks enkele irritaties (wie de fuck verzint dat er augurken op moeten?) – ontzettend van, maar na afloop heb je nog steeds een leeg gevoel.