Welkom bij Aperture Science. Here are the test results. You’re a horrible person. That’s what it says. You’re a horrible person. And we weren’t even testing for that. We kunnen gewoon naar elkaar staren en wachten totdat iemand dood neervalt. Ik heb een beter idee; ik heb hier je beste vriend, het dodelijke neurotoxine. Deze test ga je niet halen, daar ben je te dik voor geworden, want sinds de vorige tests ben je kilo’s aangenomen. Je bent een verschrikkelijk persoon. Vind je jezelf niet verachtelijk? Je hebt deze test gehaald, ik maak ’s werelds kleinste trofee voor je, kun je trots zijn. Met je Portal Gun.
Het kan ook niet anders dan Portal 2; het is alsof de game voor mij gemaakt is. In de eerste minuut van de game lig je al bijna op de grond van het lachen. De cynische, sarcastische en zwarte humor. Portal 2 weet je te beledigen, maar je vat het allemaal goed op en je kunt aan nergens en niemand een hekel krijgen. De manier hoe het overgebracht wordt en de gevonden grappen slaan nergens de plank mis. Het avontuur van Portal 2 is een echte Valve-titel.
Keuring door Wheatley
Je kunt Portal 2 natuurlijk niet beginnen zonder eerst mentaal en fysiek binnenstebuiten gekeerd te worden. Na wat bewegingen, staarwerk en luisteren naar klassieke muziek, weet het nieuwe personage Wheatley je fantastisch door de eerste ruimtes te laten manoeuvreren. Hij heeft je uit je slaap gehaald om je uit dit lab te bevrijden. De ronde robot Wheatley is klunzig, begint te brullen als je niet doorloopt en puzzels niet snel genoeg oplost, maar je moet ook de andere kant op kijken eer hij iets voor je kunt hacken. De opmerkingen komen van Stephen Merchant die we kennen als schrijver van de serie The Office; zijn Engelse accent maakt alles grappig. Het plan van Wheatley wordt echter gedwarsboomd door GLaDOS; na het vinden van je Portal Gun ga je echte tests voltooien en kom je Wheatley nog op de meeste geniale plekken tegen. De entree door Wheatley geeft even een vertrouwd gevoel, maar ook de simplistische stijl om nieuwe spelers te laten wennen aan de gameplay en de omgang met de Portal Gun is perfect te noemen.
In het verhaal ben je Chell en je belandt alsnog door de mislukte bevrijdingspoging als testobject voor Aperture Science. De bekende, sarcastische GLaDOS begeleid je door de tests met haar zwarte opmerkingen en beledigingen waar ook weer je lachspieren door beginnen te functioneren. Ze snauwt je voortdurend af over je dikheid, dat je het toch niet haalt en dat je beste vriend vergif is. Een ander personage is Cave Johnson, de oprichter van Aperture en het is iemand die zich van niets en niemand aantrekt. Een eigen willetje met een erg leuke inbreng.
Mindfuck puzzels
Maar Portal 2 draait natuurlijk, net als Portal, om het oplossen van puzzels. Elke puzzel bevat andere gameplay-elementen; de eerste puzzels zijn nog makkelijk te ‘verslaan’ met alleen de twee portals die je kunt creëren en eventueel de hulp van een cube die je op een knop moet zien te krijgen. In latere tests krijg je te maken met lasers die je met cubes en geleiders verscheidene richtingen in moet schieten, lanceerplateaus en turrets die op je schieten. Door al deze elementen, samen met portals, worden weer erg ingenieuze puzzels gecreëerd die soms tergend moeilijk lijken. Ken je eenmaal de oplossing, krijg je bij bepaalde puzzels het idee dat ze juist heel simplistisch in elkaar zitten. Ik heb de nodige mindfucks tijdens tests gehad en desoriënterende momenten waarbij je bijna op z’n kop in je kamer zit. Dat simpele maar o zo moeilijke bewijst dat een ontwikkelaar zonder meer geniaal is. De elementen volgen elkaar precies goed op en combineren op het juiste moment met elkaar. De tests zijn elke keer zo anders, dat je niets merkt van herhaling en de combinaties van elementen geven je hersenen net dat beetje meer mindfuck.
Samenwerken is niet dodelijk
Naast de geniale singleplayer, is Portal 2 niet te missen door de net zo goed uitgevonden co-op modus. Twee gekke robots, de kleine dikke Atlas en de lange dunne P-Body, gaan het gevaarlijke avontuur samen aan en je zult ook echt samen moeten werken om puzzels op te lossen. In deze multiplayer-variant hebben jullie de beschikking tot vier portalen, waarbij situaties ontstaan dat jij je medespeler door de hele ruimte ziet vliegen, op weg naar een deeltje van de oplossing. Ook knoppen indrukken zorgen ervoor dat persoon 1 door een deur kan en dat persoon 2 kan volgen door portalen, gecreëerd door persoon 1.
Splitscreen in Portal 2 is een uitkomst, want communicatie is belangrijk in dit onderdeel. Ook je best doen, werpt zijn vruchten af, want GLaDOS is nog wel eens sympathiek naar de speler die het beste samenwerkt en de ander niet dwarsboomt. Toch zijn ook hier weer cynische en beledigende opmerkingen niet vreemd. Uiteraard zorgt de co-op voor experimenten en geklooi. Het is erg lachwekkend een portaal onder je medespeler te schieten zodat hij een mindfuck krijgt door geheel ergens anders te belanden. Of om degene te fucken door net een deur dicht te smijten of hem ergens tussen te pletten. Deze co-op voelt echt afgewerkt aan en voegt enorm veel toe aan de game.
Die details
Creativiteit door Valve is er, maar creativiteit wordt te weinig van de speler gevraagd. Natuurlijk zijn bepaalde puzzels lekker simplistisch en andere weer heerlijk brekend voor je lichaam, maar het is jammer dat de ontwikkelaar maar voor een oplossing van een test heeft gekozen. Je kunt je gedachte niet de vrije loop laten en je eigen wil tegenover die van GLaDOS zetten. Die ene oplossing is het, dus vervalt hier een deel van de replaywaarde. Toch weet Portal 2 in zijn volledigheid te boeien. Het zijn naast de nodige elementen ook de details die deze game zijn faam waard maakt. De sterke voice-overs, die altijd op de juiste momenten inhaken, de ruimtes die soms knullig in elkaar worden gezet en vast worden gehouden door robotarmen. Door de krachtige physics zie je nogal eens voorwerpen of plafondplaten naar beneden komen; er zit beweging in Portal 2 en daar komt sfeer uit voort. De tussentijdse muziek die past, de ontzettend droge ‘tekenfilmpjes’ als je de lift uitkomt, op weg naar een puzzel, Wheatley die opeens roept vanuit een gat in de muur. Allemaal van die details die een game zo goed maakt. We geven toe, het spel imponeert grafisch niet zoals een Killzone 3 of het aankomende L.A. Noire, maar dat hoeft bij zo’n game ook niet.
En who cares dat de game voor consumenten een kortere speelduur bevat dan ze in eerste instantie hadden verwacht. We moeten toegeven dat een spel zonder echte multiplayer de maatstaaf hoger zou moeten leggen, maar samen met de co-op én crossplatform met de PC, ben je toch wat meer uurtjes zoet met Portal 2.
Conclusie
Een game die blijft boeien door een apart verhaal, die details biedt waar sfeer doorheen dwarrelt, een van de beste voice-overs ooit klaar heeft staan, die met zwarte humor op je ziel trapt, geluiden en muziek perfect combineert in de puzzelwereld en gameplay-elementen combineert waardoor je scheef op de plee gaat zitten; dat is een game waar weinig mis mee is. Portal 2 is een cynische, sarcastische, maar fantastische puzzelgame en is hiermee een waardig opvolger van Portal. Het gemis van een echte multiplayer haalt de speelduur wellicht wat naar beneden en de non-creativiteit in het oplossen van de puzzels doen de replaywaarde niet ten goede, maar een ervaring wil ook eens wat. Portal 3 met acht portalen?