Ongetwijfeld het belangrijkste in je home entertainment set is de beeldbuis. Het is allang niet meer zo dat er maar één televisietechniek op de markt is waar de consument uit kan kiezen. Met de komst van projectietelevisies, LCD, plasma en betaalbare projectoren kan het zijn dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Wij zetten ze voor je op rijtje en noemen de voor- en nadelen, zodat je daarna zelf kan beslissen waar je eventueel je oude 4:3 voor vervangt.
CRT
De Cathode Ray Tube (of Kathode Straal Buis zoals wij dat zo mooi in het Hollandsch zeggen) is ongetwijfeld nog altijd de meest gebruikte beeldbuis, maar 
daarmee ook de meest achterhaalde. Laten we eerlijk zijn, met de komst van de superplatte beeldbuis van niet meer dan 15 centimeter, lijkt de CRT televisie een stille dood te gemoed te gaan. Dat komt met name door de omvang en daarbij behorende gigantische gewicht. Het gewicht wordt, net zoals in CRT pc-monitoren, veroorzaakt door de glazen ‘beeldbuis’. Daarbij komt dat de echte cinema of gamefreak die wil gamen op een gigantisch scherm, het moet doen met 32 inch (ongeveer 81 centimeter) wat in huidige termen normaal is. Bovendien heb ik persoonlijk na lang zoeken geen CRT televisie kunnen vinden welke HD ondersteunt.
De mensen die nu verder zijn gaan lezen, hebben nu een verkeerd beeld. Belangrijk om te weten is dat de beeldkwaliteit van prijzige CRT nog altijd fantastisch kan zijn. Een goede CRT monitor doet echt niet onder voor een LCD of Plasma televisie. Kleur is prima, contrast wordt nergens beter mee weergegeven, het beeld is vloeiend, maar bovenal, de prijs is aantrekkelijk. Het grootste model met een uitstekende kwaliteit zal zeker niet boven de 1500 euro komen en bij goed zoeken zijn er zelfs prijzen onder de 1000 euro. Laat grote van beeld of kast je koud, dan is dit ongetwijfeld nog altijd de beste beeldtechnologie.
Projectietelevisie
Hoewel dat in Japan, het Verre Oosten en Noord Amerika totaal anders is, is bij ons projectietelevisie (of rear projection) nooit echt door gebroken. Met deze techniek wordt het beeld op een spiegel geschenen, waarna het wordt vergroot en in uitstekende kwaliteit op de beeldbuis te zien is. Voordeel hiervan is dat de maten verder gaan, waar de CRT techniek ophoudt. Vergeet de beelden van diepe projectietelevisies, want door verbetering van de techniek hoeven de beestjes niet ‘dikker’ dan 20 a 25 centimeter te worden. Vele malen dunner dus dan CRT, maar het haalt het nog niet bij LCD of Plasma. Daarbij ondersteunen duurdere modellen HDtv en hebben een groot scala aan ingangen waardoor de mogelijkheden met de televisie toenemen. Let bij de aanschaf van deze televisie op de lamp die het beeld projecteert. Zo’n lamp heeft namelijk een beperkt aantal branduren en is soms erg duur om te vervangen. Vaak geldt: goedkoop is duurkoop.
Beamers
Ondanks dat rear projectiontelevisies zoals gezegd gigantische beeldbuizen kunnen redden, laat een beamer qua beelddiagonaal alles en iedereen achter zich. 
Hoe verder men de beamer van de muur of het scherm plaats, hoe groter de beelddiagonaal die op deze manier op kan lopen tot maarliefst 7,5 meter. Met een afstand van ongeveer drie meter wordt een gangbare, maar toch zeker riante beelddiagonaal van 2.5 gehaald. De beleving met een beamer is ongetwijfeld intens, maar er zitten een aantal nadelen aan. Zo is niet iedereen het er over eens dat games lekker spelen op beamers. Hoewel dit waarschijnlijk wennen is en bovendien een gevoelskwestie is, is het raadzaam eerst bij andere mensen te kijken hoe dit uit pakt. Daarnaast zijn projectoren erg lawaaierig door de ventilator die, voornamelijk door de hitte van de lamp, het geheel koelt. Die zelfde lamp gaat maar een beperkt aantal uren mee. Hoe lang verschilt per lamp, maar het vervangen ervan kan al gauw 300 á 400 euro gaan kosten. Bovendien moet er ruimte vrijgehouden worden voor het beeld, wat al gauw een kale plek van minimaal 3 meter betekent, en moet het bovendien geheel donker zijn. Dit laatste kan overdag nog wel eens tot haren-uit-het-hoofd-trekkerij lijden.
Lcd- en Dlp-projectoren
In projector-land zijn er twee soorten projectoren. De Lcd-projector werkt eigenlijk volgens het principe van een ouderwetse dia projector. Een paneel vormt de kleuren voor het scherm, waar vervolgens een witte lamp door heen schijnt. Mensen met en zonder natuurkunde weten dat dan alleen de kleur wordt doorgelaten die op het stukje paneel wordt vertoont, omdat wit licht alle kleuren bevat. De kleuren worden mooi weergeven, maar contrast is een moeilijkpunt. Bovendien is zwart met deze techniek nooit echt zwart. Duurdere en betere projectoren bevatten drie panelen (rood, groen en blauw) wat een beter resultaat geeft, goedkope hebben maar één kleurenpaneel.
Dlp van Dlp-projectie staat voor Digital Light Processing, waarbij een paneeltje met minuscule spiegels het beeld projecteert. De ‘pixellook’ zoals je die wel hebt bij Lcd-projectoren is met deze techniek verdwenen, evenals het probleem met contrast en zwarten. Ook hier zijn er projectoren met drie spiegeltjes, maar deze zijn buitensporig duur.
LCD
De afkorting staat voor liquid crystal display, wat staat voor de samenstelling van een pixel in het beeldscherm. Een pixel van een lcd scherm bestaat namelijk uit vloeibaar kristal. Onder invloed van stroom gaan alle staafvormige molecule dezelfde kant uitstaan. De pixels bevinden zich tussen twee glasplaten waarvoor zich gekruist polarisatiefilters bevinden. Deze beïnvloeden de lichtval van de lamp achter het lcd scherm. De subpixels bevatten de hoofdkleuren (rood, groen en blauw) en door de elektrische spanningen te variëren zijn de kristallen dynamisch, kunnen van richting veranderen en zo maar één lichtkleur door laten. De zojuist genoemde lamp heeft een beperkte levensduur, maar kan vervangen worden. Zonder lamp, geen beeld.
Wie niet het geld heeft voor een plasma televisie (zie hieronder) maar ook niet de ruimte voor een crt of rear projection tv, kan een lcd televisie overwegen. Deze zijn te krijgen in maten van 15 inch (38 centimeter, beelddiagonaal van een kleine monitor) tot big ass boy van maarliefst 50 inch (127 centimeter). Uiteraard zijn de eerst genoemde meer gemaakt voor in de slaapkamer en niet echt voor de ultieme game ervaring. Duurdere lcd-toestellen ondersteunen HD, hoewel je zulke tv’s al onder de 1000 euro hebt.
Ondanks dat lcd-schermen licht (in tegenstelling tot plasma), relatief goedkoop en vooral dun zijn, kleven er toch een aantal nadelen aan lcd. Zo moet je binnen de relatief kleine kijkhoek zitten, om te voorkomen dat het beeld donker/lichter wordt of vervorming van kleuren plaats vindt. Tegenwoordig heeft men al eenaanzienlijk grotere kijkhoek weten te creëren. Daarnaast hebben lcd toestellen soms moeite met snelle bewegingen. Dit komt omdat de lcd ‘tijd’ nodig heeft om van kleur te veranderen. Dit meet je met de responstijd – de tijd die een monitor nodig heeft om van wit, naar zwart en weer terug naar volledig wit te gaan. Wanneer dit in 16 ms of langzamer gaat, zul je bij snelle bewegingen mogelijk de vorige frame zien verdwijnen, terwijl de andere verschijnt. Wanneer dat langdurig gebeurd, spreekt men van het ghosting effect. Tegenwoordige computerbeeldschermen zitten vrijwel allemaal onder de 16ms. Onder de 8 ms zul je er vrijwel niks meer van merken.
Plasma
Plasma is dun, heel dun. Dikker dan 10 a 15 centimeter zul je ze tegenwoordig zelden nog zien. Dat ondanks hun gigantische grootte, welke op kan lopen tot zeker anderhalve meter. Plasma televisies zijn dus een waar schilderij voor aan de muur. 
Helaas, daar houden de voordelen op. De televisies zijn, vanwege de gigantische ruit aan de voorzijde, erg zwaar, waardoor je ze wel aan muren moet hangen die dat aankunnen. Je pimp televisie van anderhalve meter en enkele duizenden euro’s zou maar naar beneden komen zetten. Hoewel plasma dus vaak als een schilderij aan de muur wordt gezien, is er tegelijkertijd geen televisie toestel dat zo gevoelig is voor inbranden als plasma. Het laatste, en misschien wel het grootste nadeel, is het gigantische stroomverbruik. Een aantal maanden geleden kwam uit een berekening dat wanneer alle huishoudens een plasma televisie aan hebben zouden staan, het stroomnetwerk maarliefst drie keer overbelast werd. Een ongunstig neveneffect door het vele stroomgebruik is, naast de hoge rekening, dat sommige modellen zijn uitgerust met ventilatoren waardoor ze lawaai maken. Bij aankoop van een plasma televisie moet je niet voor een dubbeltje op de eerste rij willen zitten. De aanschaf is duur en het stroomverbruik is hoog. Bovendien is de beeldkwaliteit van de goedkopere of oudere plasmaschermen niet altijd even mooi. Duurdere televisies hebben veel ingangen en kunnen bovendien overweg met HD-tv.
Welke televisie het meest geschikt voor jou is, lees je in een latere column.
