Misschien was het niet de allereerste sneakergame, maar het was zeker wel jarenlang de allerbeste: Thief: The Dark Project en later Thief: The Metal Age. Meesterdief Garrett is eindelijk terug in Deadly Shadows, maar moet het ondertussen wel opnemen tegen Solid Snake en Sam Fisher. Lukt hem dat? Lees het in deze review!
De geschiedenis
Niet iedereen zal bekend zijn met de Thief-wereld en hoofdrolspeler Garrett en ik denk dat met name de Xbox-gamers graag willen weten voor wie ze Sam Fisher eventueel inruilen. Aangezien ik eerder al de vorige Thief-games heb belicht, raad ik die mensen aan om dat artikel eerst door te lezen. Ben je al bekend met minstens één van de vorige delen, lees dan gelijk hier verder.
Copy-paste Invisible War
Voordat ik compleet euforisch ga vertellen hoe goed Thief – Deadly Shadows wel niet is, moet ik toch even een paar kleinigheidjes kwijt. Kleinigheidjes die Deus Ex: Invisible War een beetje de das om hebben gedaan. Kleinigheidjes als kleine maps en hoge hardware-eisen. Om met die laatste te beginnen: je moet ook voor Deadly Shadows over een behoorlijk krachtige PC met recente videokaart beschikken, anders kun je het niet echt over speelplezier hebben. Check de demo om te kijken of dat zo is. In sommige gevallen is het zelfs goedkoper om een Xbox met de game te kopen dan je PC te upgraden…
Als je die demo dan toch aan het spelen bent, dan zie je het andere kleinigheidje ook: de kleine maps, waardoor levels vaak in meerdere maps zijn opgedeeld. Dat heeft niet alleen het hinderlijke gevolg dat je tijdens een missie enkele keren tegen een laadscherm moet gaan aankijken, maar ook maakt het de game weer net als Invisible War iets simpeler dan wanneer grote maps zouden zijn toegepast (deze keer overigens veel minder storend dan bij Invisible War). De achtervolging-door-de-stad zoals in The Metal Age of een level zoals de bank uit The Metal Age (mijn favoriete Thief-missie) zul je om deze reden ook moeten vergeten en hier en daar doet dat afscheid wel een beetje pijn. Ik hoop dat Ion Storm mede dankzij het protest rond Invisible War ondertussen tot inkeer is gekomen en óf de grafisch kwaliteit een beetje omlaag schroeft, of Xbox-support laat vallen. Alsof één van beide ooit zal gebeuren…
Wow!
Deadly Shadows heeft gelukkig ook een aantal goede eigenschappen van Invisible War meegenomen: vrijheid en continuïteit! Wat? Vrijheid? In de vorige Thiefs had je toch ook al vrijheid? Jazeker, tijdens het spelen van de missies kon je rustig je tijd nemen om wachters te omzeilen of aan te vallen, wat je zelf wilde en ook de route die je door een level koos was vrij. Tussen de missies kon je echter niets anders doen dan naar een filmpje kijken en wachten op de volgende missie. Nu zul je na elke missie weer in de stad terecht komen en de weg naar de volgende missie moeten zoeken (verbeterde continuïteit).
Gelukkig is het lopen naar missies nog niet alles, want anders zou het al snel een saaie extra zijn. Allereerst lopen er verschillende wachters en andere Garrett-haters op straat, waardoor sluipen toch belangrijk blijft. Ook kun je een aantal huizen leegjatten en voorbijgangers van dure spulletjes ontdoen, om vervolgens een heler (die ook weer aan een straat zit) te bezoeken. Met het geld dat je van de heler krijgt voor die spulletjes kun je dan weer een winkel bezoeken om je arsenaal op peil te houden of uit te breiden. Verschillende helers nemen trouwens verschillende dingen aan en ook het assortiment van elke winkel is niet hetzelfde. In de winkels of bij voorbijgangers kom je ook geregeld special items zoals plattegronden tegen. Dus ook tussen de missies door moet je blijven opletten! Deze opzet geeft het gevoel dat Deadly Shadows niet echt lineair is, terwijl dat feitelijk wel zo is. Een prima compromis tussen non-lineair en lineair, zou ik zo zeggen.
Briljant!
Het bezoeken van de straten tussen de missies door voelt dan wel goed aan, het redt de game zeker niet van de problemen met de kleine maps en hoge systeemeisen. Er is echter één aspect van de game die dat wel al in z’n eentje doet: het verhaal. Ik wil eigenlijk niets kwijt over de inhoud daarvan, omdat je de game gewoon moet spelen om het te zien gebeuren. Wat je wel van het verhaal moet weten, is dat het zich op een briljante manier ontvouwd en steeds spannend en onverwacht blijft, maar daarbij ook weer heel goed te volgen. Echt, het verhaal en de manier waarop het zich voortbeweegt is al een reden op zich om de game aan te schaffen. De sfeervolle levels die je bezoekt tijdens het spelen maken het er vervolgens alleen maar beter op.
Speel je games alleen maar om de graphics en het geluid, dan nog is Deadly Shadows echt de moeite waard. Ten opzichte van The Dark Project zag The Metal Age er destijds niet zo heel veel beter uit, maar tussen Deadly Shadows en de voorgangers zit een wereld van verschil in grafische kwaliteit. Verantwoordelijk hiervoor is natuurlijk de Unreal-technologie, die in Deus Ex: Invisible War heel wat moois liet zien en dat nu ook weer doet. Qua detail en eye-candy kun je deze twee games wel als gelijke zien, maar ik moet hier wel bij zeggen dat Deadly Shadows veel meer op z’n voorgangers lijkt wat betreft inhoud (kleurgebruik, patronen in textures) dan Invisible War dat deed. De originele sfeer blijft hierdoor heel goed behouden en die was al fantastisch en nu heb je ook nog eens mooiere graphics op de koop toe. Een verhaaltje over de graphics van Deadly Shadows is niet compleet zonder de schaduwen (en bijbehorende belichting) te beschouwen: deze zijn fantastisch. Al het licht is dynamisch en de schaduwen worden vrijwel levensecht overal geworpen, ook als het object in beweging is. Belangrijker voor deze game is nog, dat de schaduwen ook hun functie niet verliezen: je kunt je in elke schaduw verstoppen, ook als deze beweegt.
Ben je van de graphics al compleet onder de indruk, dan zal het geluid je nog verder lyrisch maken: de sfeer wordt door het geluid nog weer verhoogd. Omgevingsgeluiden klinken zoals je wilt dat ze klinken. ‘Achtergrondgeluiden’ worden ook vaak gemaakt door de aanwezige NPC’s: deze praten in zichzelf en tegen elkaar, wat ze ook nog een stuk levendiger maakt dan in alle andere sluipgames. De gesprekken zijn vaak ook handig voor de voortgang van het spel, want menig NPC weet wel iets om snel en gemakkelijk verder te komen in de wereld van Garrett. Als dief kun je echter niet even naar ze toelopen om bijvoorbeeld de snelste route naar de schat te vragen en dus ben je weer aangewezen op de schaduwen om gesprekken af te luisteren.
Muziek ontbreekt vrijwel volledig in Deadly Shadows. Alleen als functioneel is, en dat is voornamelijk in cutscenes, krijg je een ook weer sfeervolle achtergronddeun te horen. Op bijna alle andere momenten ontbreekt het, wat ook heel goed past bij een sluipgame waar observeren, plannen en rustig bewegen noodzakelijk is. Het geluid en de graphics van Deadly Shadows zijn dus niet alleen ter extra vermaak, ze zijn een integraal deel van de (fantastische) gameplay.
Sam & Snake vs Garrett
Nu zijn er onder jullie waarschijnlijk een aantal gamers, die nog niet eerder met Thief bekend zijn geraakt, maar wel met andere sluipgames. Die gamers zullen waarschijnlijk denken: “Wat heeft Thief dat Metal Gear Solid en/of Splinter Cell niet heeft? Waarom zou ik me alleen door wat hierboven staat laten verleiden?”
Met Solid Snake-fans ben ik snel klaar: volgens mij is Metal Gear Solid namelijk geen pure sluipgame, maar een geniale mix van een beetje sluipen, wat arcadewerk, systematische bossfights en een sterk verhaal, dat alles bij elkaar een bijzonder lekkere game maakt. Het sneaken is bij MGS voor mij meer een mini-game, waarbij je driehoekjes (blikvelden) op de radar moet zien te vermijden. In Deadly Shadows ben je echter met een constante overlevingstocht van schaduw naar schaduw bezig, Hierbij moet ik overigens opmerken dat ik alleen Metal Gear Solid (1 dus) beschouw en niet deel 2, want die laatste heb ik alleen op een geleende PS2 even een half uurtje ‘gespeeld’, waarna ik zo ziek was van de constante cutscenes met steeds minder geloofwaardige personages (een vampier? Kom op zeg!) en minimale speeltijd, dat ik maar een andere game in de lade heb gedouwd. Later heb ik de game op de PC nog minder tijd gegund, aangezien de besturing van deze game op de PC totaal brak is.
Maar wacht eens: ‘een constante overlevingstocht van schaduw naar schaduw’, is dat ook niet Sam Fisher’s leven? Dat klopt en daarmee is Splinter Cell ook de directe concurrent van Thief (chronologisch gezien eigenlijk andersom, maar ik wil niet zeuren). Echter, in Splinter Cell moet je altijd van het begin van een level naar het einde, waarbij er vaak maar één route is langs verschillende obstakels en je daardoor vaak aangewezen bent op bepaalde objecten in de omgeving (‘toevallig’ aanwezige palen om in de klimmen, luchtschachten) en je gadgets. In Thief wordt je in een omgeving gezet en mag je zelf bepalen welke route je naar een bepaald object neemt, dat je dan moet stelen of gebruiken. Ook wordt je ‘gadgetgebruik’ daardoor minder gedicteerd en ben je daardoor veel vrijer in je doen. Daarnaast moet je ook nog een bepaald quotum aan waardevolle spullen stelen, waarbij je langer in een level blijft rondzwerven.
Nog belangrijker vind ik dat in Thief de NPC’s echt lijken te leven, vanwege de al genoemde praatjes die ze tegen elkaar en in zichzelf maken. In Splinter Cell lopen naar mijn mening alleen maar zielloze pixels rond, die samen toevallig op mensen lijken. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar de dode blik van sommige wachters in Splinter Cell, als ze aan een uiteinde van hun looprondje in de camera kijken.
Er is natuurlijk wel één punt waarop Splinter Cell de winnaar is: de nieuwste telg (Pandora Tomorrow) bevat een multiplayergedeelte. Mocht je dit echt dwars zitten en ben je in het bezit van een PC, dan heb je geluk: een groepje modders heeft al een tijd geleden (lang voor Pandora Tomorrow…) een mod voor Unreal Tournament in elkaar gezet, waarbij je het met meerdere dieven tegelijk tegen wachters op kunt nemen, met als inzet ‘de buit’. Meer informatie hierover vind je op http://www.thieveryut.com/
Conclusie
In het begin kon deze derde Thief-game me dankzij de in kleine maps gehakte levels nog niet echt boeien, maar al snel kwam het verhaal op gang en haalde het met de sfeer een zeer hoog niveau dat niet meer verdween. Voor mij was er vanaf dat moment geen twijfel meer mogelijk: Thief is de top onder de sluipgames. Nog even een kleine waarschuwing voor PC-gamers die nu gelijk naar de winkel willen rennen: net als Deus Ex: Invisible War wordt ook ook Thief: Deadly Shadows hier alleen op DVD geleverd.